Log In
02/09/2013

Νέοι Έλληνες Ογκολόγοι: Τι μπορεί να κάνει η ESMO για εσάς?

ESMO-photoΗ εμπειρία ενός νέου Έλληνα Ογκολόγου

Όταν ξεκίνησα την ειδικότητα της Παθολογικής Ογκολογίας το 2002, οφείλω να ομολογήσω πως η λέξη ESMO καθώς και η σημασία της μου ήταν ολότελα άγνωστες.  Η περιέργεια με ώθησε σε μια από τις περιηγήσεις μου στο διαδίκτυο εκείνη τη χρονιά να  δοκιμάσω τυχαία το συνδυασμό των λέξεων «Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ογκολογίας» στο google κι εντελώς απρόσμενα το site της European Society of Medical Oncology (ESMO) …εμφανίστηκε μπροστά μου. Τον αρχικό μου δισταγμό για το τι χρησιμότητα μπορεί να έχει ένα τέτοιο site για έναν ειδικευόμενο με ελάχιστη εμπειρία στο…λυκαυγές της καριέρας του, διαδέχτηκε η ευχάριστη  ανακάλυψη ότι όχι μόνο μπορούσα ως ειδικευόμενος  να εγγραφώ με προνομιακούς όρους και να λαμβάνω πλήρες ενημερωτικό υλικό, αλλά κυρίως ότι υπήρχε μια σειρά από επιδοτούμενες εκπαιδευτικές δραστηριότητες  που απευθυνόντουσαν ειδικά στους νέους ογκολόγους της Ευρώπης. Με μεγάλη μου χαρά γράφτηκα στην ομάδα  που αποκαλείται « νέοι ογκολόγοι της ESMO» (ESMO young medical oncologists) και ανακάλυψα τη σημαντικότατη δραστηριότητα Ελλήνων Ογκολόγων σε αυτή:  η δημιουργία της ομάδας νέων Ογκολόγων ήταν έμπνευση του τότε προέδρου της ΕSMO κ. Πάρη Κοσμίδη, ενώ από ιδρύσεώς της συμμετείχε στο διοικητικό συμβούλιο της ομάδας αυτής ως εθνική αντιπρόσωπος της Ελλάδας η Ογκολόγος κ. Έλενα Λινάρδου. Διαπίστωσα σύντομα ότι η συμμετοχή Ελλήνων Ογκολόγων ήταν έντονη σε όλες τις επί μέρους επιστημονικές, εκπαιδευτικές κι ερευνητικές επιτροπές της ESΜO.

Πολύ σύντομα άρχισα να λαμβάνω τα τεύχη του επίσημου περιοδικού της ESMO, του Annals of Oncology, που παρέχει  αξιόπιστη κι έγκυρη ενημέρωση στο χώρο της Ογκολογίας, χωρίς περίπλοκες εξειδικευμένες αναφορές, πράγμα ιδιαίτερα  σημαντικό για την ομαλή εισαγωγή στον κόσμο της ογκολογίας ενός νεαρού ιατρού που βρισκόταν ακόμη στο στάδιο της εκπαίδευσης του στη Γενική Παθολογία. Την περίοδο εκείνη πληροφορήθηκα από το site μια νέα εκπαιδευτική δραστηριότητα της ESMO, το πρόγραμμα εβδομαδιαίων επιδοτούμενων επισκέψεων σε ευρωπαϊκά ογκολογικά κέντρα εξειδικευμένα στη μεταφραστική έρευνα  (Translational Research Unit visits ή TRU). Η πρώτη επίσκεψη θα πραγματοποιούνταν στο ογκολογικό κέντρο Gustave Roussy στο Παρίσι της Γαλλίας τον Οκτώβριο του 2003 με θέμα την στοχευμένη θεραπεία του καρκίνου και η συμμετοχή περιοριζόταν σε 3 άτομα, προφανώς λόγω περιορισμένης χρηματοδότησης, όπως συμβαίνει με κάθε πιλοτικό πρόγραμμα στην αρχή της εφαρμογής του. Παρ’ότι δεν διέθετα αξιόλογο βιογραφικό σημείωμα και καθόλου δημοσιεύσεις αποφάσισα να δοκιμάσω. Στην πρώτη αυτή επίσκεψη όπως ήταν λογικό επιδοτήθηκαν συνάδελφοι από μακρινές χώρες (Ινδία, Αργεντινή ) κι έτσι δε στάθηκα τυχερός. Παρά την πρώτη «αποτυχία» ο γραμματέας της ESMO με παρότρυνε ένθερμα μέσω e-mail να μην απογοητευτώ και να υποβάλλω αιτήσεις για τις επόμενες  επισκέψεις. Τον Μάιο του 2004 πραγματοποιήθηκε η δεύτερη TRU   visit  στο ογκολογικό κέντρο Karolinska στη Στοκχόλμη της Σουηδίας με θέμα την  ανοσοβιολογία του καρκίνου και  με συμμετοχή 10 νέων Ογκολόγων από οκτώ χώρες, μεταξύ αυτών και του γράφοντος. Μια εβδομάδα γεμάτη με εκπαιδευτικές επισκέψεις σε εργαστήρια, διαλέξεις και συζητήσεις με επιστήμονες διεθνούς κύρους  σε κλίμα φιλικό και δημιουργικό. Αυτό που  με εντυπωσίασε ήταν  η επιθυμία όλων για μια διεθνή, κοινή και συντονισμένη ερευνητική προσπάθεια πέρα από σύνορα και χώρες. Κι ακόμη περισσότερο, η ισχυρή παρότρυνση των καθηγητών και των ερευνητών για ενασχόληση όλων των νέων Ογκολόγων με τη βασική, μεταφραστική και κλινική έρευνα πέρα από τα αμιγώς κλινικά καθήκοντα και την αναγκαιότητά της για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης επιστημονικής προσωπικότητας του αυριανού Ογκολόγου. Ήταν τότε που συνειδητοποίησα τη σημασία της μεταφραστικής έρευνας (Translational Research) για το «πάντρεμα» του εργαστηρίου με την κλινική  και την τεράστια επίδρασή της στην πολυσυζητημένη «πολυδιάστατη» προσέγγιση (multidisciplinary approach) του ογκολογικού ασθενή.

Τα επόμενα βήματα ήταν σχεδόν «αυτόματα» : συμμετείχα στα ετήσια συνέδρια της ESMO με έμφαση τα ειδικά masterclass και morning breakfasts για νέους Oγκολόγους, όπου νέοι συνάδελφοι από όλη την Ευρώπη έχουν την ευκαιρία ν έρθουν σε επαφή με έμπειρους και καταξιωμένους Ογκολόγους, εστιάζοντας κυρίως στη μεθοδολογία συγγραφής μιας ολοκληρωμένης επιστημονικής δημοσίευσης, γνώση που δυστυχώς απουσιάζει από την ογκολογική εκπαίδευση στη χώρα μας. Το Νοέμβριο του 2004 στη Βιέννη, στα πλαίσια του ετήσιου συνεδρίου της ESMO, συμμετείχα επιτυχώς στις εξετάσεις για την απόκτηση της πιστοποίησης κατάρτισης στην Κλινική  Ογκολογία (ESMO accreditation exam), την οποία και ανανέωσα το 2012, ενώ στο αντίστοιχο συνέδριο τον Οκτώβριο του 2005 στο Παρίσι έλαβα το «βάπτισμα του πυρός» μιας προφορικής ανακοίνωσης σε διεθνές συνέδριο. Έχοντας ένα βελτιωμένο βιογραφικό σημείωμα κι έχοντας αποκτήσει εντωμεταξύ τα απαιτούμενα πτυχία γλωσσομάθειας, το Νοέμβριο του 2005 υπέβαλλα αίτηση για τη σημαντικότερη -κατά τη γνώμη μου-εκπαιδευτική ευκαιρία που παρέχει η ESMO στους νέους ογκολόγους: την ετήσια υποτροφία της ΕSMO για εκπαίδευση στην μεταφραστική έρευνα σε εξειδικευμένο κέντρο του εξωτερικού, εκπαίδευση που παρέχεται παράλληλα με την κλινική άσκηση της ειδικότητας.

Όντας στο τέταρτο έτος της ειδικότητας και παρά τον περιορισμένο  αριθμό των υποτροφιών (2-3 ανά εξάμηνο),  είχα την τύχη και τη χαρά να μεταβώ  ως υπότροφος της ESMO στο προαναφερθέν ογκολογικό κέντρο Gustave Roussy στο Παρίσι όπου και παρέμεινα για ένα έτος. Στο διάστημα αυτό και παράλληλα με την άσκηση των κλινικών καθηκόντων είχα την ευκαιρία να εργαστώ στο τμήμα μεταφραστικής έρευνας του καρκίνου του πνεύμονα υπό την καθοδήγηση του διακεκριμμένου γάλλου ογκολόγου Jean-Charles Soria, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Παρίσι XI. Το ερευνητικό μου πρόγραμμα αφορούσε στη μελέτη της ενδοκυττάριας μεταγωγής σήματος στον βρογχογενή καρκίνο και συγκεκριμένα στην ανίχνευση των διαφορών στη μοριακή βάση της καρκινογένεσης μεταξύ καπνιστών και μη καπνιστών με αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα (ένας ιστολογικός τύπος αρκετά συχνός σε μη καπνιστές και ιδίως γυναίκες) με χρήση της μεθόδου των ιστικών μικροσυστοιχιών (Tissue Micro-Arrays, TMA).  Aξίζει να σημειωθεί εδώ ότι για την πραγματοποίηση αυτού του ερευνητικού προγράμματος μου παρεχόταν πλήρης στήριξη σε ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή, συμπεριλαμβανομένου τεχνικού εργαστηρίου, στατιστικολόγου και παθολογοανατόμου, ενώ όλοι συμμετείχαμε σε εβδομαδιαίες συσκέψεις υπό την καθοδήγηση του επιβλέποντα καθηγητή. Παράλληλα και μετά τη λήξη του κλινικού κι εργαστηριακού έργου είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω και να αποκτήσω μετά από εξετάσεις το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Κατάρτισης στην Έρευνα στην Κλινική Ογκολογία (DUERCC), ένα μεταπτυχιακό τίτλο που χορηγείται από το Πανεπιστήμιο Παρίσι VI (Pierre et Marie Curie) και περιλαμβάνει μια σειρά από διαλέξεις μοριακής και κλινικής ογκολογίας, εκμάθηση βιοστατιστικής και μεθοδολογίας της έρευνας κι εκπόνηση ερευνητικής εργασίας στο εργαστήριο με συγγραφή διπλωματικής και προφορική παρουσίασή της σε επιτροπή καθηγητών του Πανεπιστημίου. Η όλη εκπαιδευτική κι ερευνητική διαδικασία βρισκόταν υπό την επίβλεψη της ESMO στην οποία υπέβαλλα εξαμηνιαίες αναφορές προόδου και τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας είχα τη χαρά να παρουσιάσω με προφορικές ανακοινώσεις στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ογκολογίας (ESMO) στην Κωνσταντινούπολη το 2006 και στη συνέχεια στο Αμερικανικό Συνέδριο Κλινικής Ογκολογίας (ASCO)  στο Σικάγο το 2007.

Σήμερα η συμμετοχή των Ελλήνων Ογκολόγων στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ογκολογίας (ΕSΜΟ) μέσω της ΕΟΠΕ εξασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή σε μια σειρά από δραστηριότητες: Κάθε χρόνο διοργανώνονται 3-4 εκπαιδευτικές επισκέψεις (TRU visits) το χρόνο για νέους Ογκολόγους σε σημαντικά ογκολογικά κέντρα στο Λονδίνο, τις Βρυξέλλες, το Παρίσι, το Μιλάνο, τη Στοκχόλμη, τη Βαρκελώνη και αλλού. Χορηγούνται 4-6 υποτροφίες κάθε χρόνο για μετεκπαίδευση στο εξωτερικό. Διοργανώνεται ένα ετήσιο συνέδριο στο Lugano της Ελβετίας με ιδιαίτερη έμφαση σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες για νέους Ογκολόγους. Έχει εκδοθεί μια σειρά από εγχειρίδια (manual of clinical practice) με θέματα όπως τα επείγοντα περιστατικά στην Ογκολογία και η παρηγορητική φροντίδα ασθενών σε τελικό στάδιο της νόσου, που απευθύνονται ειδικά σε νέους συναδέλφους. Η ESMO συμμετέχει από κοινού με ην Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ΑSCO)  στη διοργάνωση του ετήσιου θερινού workshop για νέους Ογκολόγους στο Flims της Ελβετίας όπου νέοι συνάδελφοι από όλο τον κόσμο επεξεργάζονται και συζητούν για μια εβδομάδα με καταξιωμένους Ευρωπαίους και Αμερικανούς ερευνητές τα κλινικά πρωτόκολλα που οι ίδιοι έχουν συντάξει και υποβάλλει για μελέτη. Μια σειρά από καταξιωμένους αλλά και νεότερους Έλληνες συναδέλφους  συμμετέχουν ενεργά τόσο στα ετήσια συνέδρια όσο και στις επιστημονικές, ερευνητικές κι εκπαιδευτικές επιτροπές (Committees) και ομάδες εργασίας (workshops και taskforces ) της ESMO. Ο γράφων έχει αυτή τη στιγμή τη χαρά και την ευθύνη να συμμετέχει στην επιτροπή των Νέων Ογκολόγων της Ευρώπης (ESMO/YMO steering committee) διαδεχόμενος τον άξιο συνάδελφο Κωνσταντίνο Καμποσιώρα, ενώ και ο “δικός μας” Μιχάλης Καραμούζης διετέλεσε επί 3ετί Πρόεδρος των Νέων Ογκολόγων της Ευρώπης. Αυτές και πολλές άλλες χρήσιμες πληροφορίες που ενδιαφέρουν άμεσα τους νέους Ογκολόγους (εγγραφή, ερευνητικές κι εκπαιδευτικές δραστηριότητες, υποτροφίες, συνέδρια, σεμινάρια) είναι διαθέσιμες στην ηλεκτρονική διεύθυνση  της ΕSMO (www.esmo.org) και της ΕΟΠΕ (www.hesmo.gr).

H κατάθεση της προσωπικής μου εμπειρίας από μια τέτοια υποτροφία ΕΟΠΕ-ESMO έγινε επειδή θεωρώ τον εαυτό μου ένα «τυπικό» παράδειγμα ενός νέου συναδέλφου που ωφελήθηκε από τις δραστηριότητες της ESMO στο ξεκίνημα της καριέρας του και χωρίς να διαθέτει «περγαμηνές» στο βιογραφικό του. Πιστεύω ακράδαντα ότι όλοι οι νέοι συνάδελφοι  μπορούν να ωφεληθούν σημαντικά από αυτές τις δραστηριότητες και τους παροτρύνω να «τολμήσουν» να συμμετέχουν ενεργά σ’ αυτές ανεξαρτήτως προϋπηρεσίας ή βιογραφικού, μια και αυτό που πραγματικά μετράει και αξιολογείται είναι η  προσωπική εργασία και προσπάθεια και η διάθεση για εργασία. Η Ογκολογία σήμερα, με τον όγκο των διατιθέμενων πληροφοριών, το ρυθμό των νέων ανακαλύψεων και τον οικουμενικό χαρακτήρα της ερευνητικής προσπάθειας, έχει μετασχηματιστεί σε μια νέα, δυναμικά  εξελισσόμενη, παγκόσμια πρόκληση. Σε μας απομένει η επιλογή του να μείνουμε «παθητικοί» θεατές ή να συμμετέχουμε ενεργά στη διαμόρφωση των νέων εξελίξεων.

 

 

Γιάννης Μούντζιος

Παθολόγος Ογκολόγος

251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας

Newsletter

footer

Όροι Χρήσης

Κλινικές μελέτες ΕΟΠΕ

copyrights HTML