Log In
29/01/2021

Oklahoma City – Koκκινιά: Ένα κλικ δρόμος

Από  λάθος σε λάθως και ξανά πίσω στα ίδια

Κάτι πήγε και εξακολουθεί να πηγαίνει στραβά. Βοηθά και ίσως πείθει μια περιδιάβαση στην λογοτεχνία,  στα συνθήματα των Graffiti,  σε ποίηση που έγινε τραγούδι, στην επιστήμη δια την αρετήν και την αλήθειαν  –  κόντρα σε τζιχαντιστές δυτικού τύπου –  στη θεσμοθετημένη βία και στο που είμαστε εμείς.

Το εμβληματικό μυθιστόρημα του Αντώνη Σαμαράκη του 1965, σημάδεψε την νεότητα πολλών εξ ημών.  Ήταν  μια χαμηλόφωνη μορφή αντίστασης ενάντια στη “καταπίεση” και τον “ολοκληρωτισμό” σύμφωνα με τη παλαιομοδίτικη ορολογία της εποχής. Κάτι αναλόγου νοηματικού περιεχομένου με την σημερινή νεωτερική λέξη – με χρήση καραμέλας – δυστοπία.

Πολύ soft  με επαναστατικά κριτήρια, υπερτιμημένο κείμενο για ορισμένους κριτικούς της λογοτεχνίας, δούλεψε υπογείως σε ευαίσθητους αναγνώστες που βίωσαν την δικτατορία του 67,  αλλά διαχρονικά ενάντια και σε όλες τις αλλήθωρες με  αριστεροδέξιες  αποκλίσεις,  πολύμορφες φιληνάδες της.

Το ότι, οι μη προνομιούχοι βασανίζονται διαχρονικά, δεν περιμέναμε βέβαια να το δούμε στους τοίχους το 2008 για να το χωνέψουμε.  Ο τοίχος είχε πάντα την δική του ιστορία.  Δεν μας χαλάει ούτε ο νεόκοπος επιρρηματικός τύπος του λάθως. Ιστορικά, γραμματολογικά το λάθος  μας καλύπτει, έχει θέση επιθέτου και επιρρήματος.

Μένοντας στο λάθος, το ποίημα του Γ. Σεφέρη, Άρνηση,  χαρτογραφεί μια πορεία. …Στην 3η στροφή :

Με τι καρδιά, με τί πνοή,

τι πόθους και τι πάθος

πήραμε την ζωή μας`  λάθος!

και αλλάξαμε  ζωή.

Έγινε τραγούδι όμως και αλλοιώθηκε. Έχουν γραφτεί αρκετά για αυτό. Υπάρχει  μια ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στο ποίημα και την μελοποιημένη του εκδοχή. Η ανάσα που υποδηλοί η άνω τελεία, δεν υπάρχει στο τραγούδι.  Αντιγράφω από τις Προσεγγίσεις  του Ν. Δήμου:  Στο ποίημα παραδέχεται ότι ήταν λάθος που πήραμε την ζωή μας με πόθους και πάθος.  Αν δεν υπήρχε η άνω τελεία, θα σήμαινε ότι ναι μεν πήραμε λάθος την ζωή μας, αλλά δεν εξηγείται το γιατί.

Το θέμα είναι να έχεις την δύναμη να  αψηφάς  το  τίμημα  και ας  έχεις τις συνέπειές του νόμου. Στο τέλος ό,τι και να γίνει το πάθος μένει,  είναι εκεί  επιμένει. Ματαιώσεις, διαψεύσεις, αυταπάτες, ήττες, δεκτές. Μένει το ταξίδι στο όνειρο  και  οι νερόβραστοι απ’ έξω. Στο  διάλογο μετέχει η Λ. Νικολακοπούλου:  

Το πάθος που διώκεται
δεν πάει να επιδιώκετε
εσείς θα βγείτε λάθος.
Στο βάθος το ζηλεύουμε
αυτό που ρεζιλεύουμε
και μάρτυράς μου ο Άθως.

Την μελοποίηση και των δύο ποιημάτων  υπογράφει ο Μ. Θεοδωράκης, με τριάντα χρόνια διαφορά. Δείτε και άλλη μια διαφορά: η αμφισβητούμενη  ισότητα πάθος = λάθος, επανέρχεται και  σε πρόσφατα άσματα εστιασμένα στην ερωτική καψούρα βλ. Λε Πα.

Όπως και να έχει, μακάριοι οι παθιασμένοι.   

Ο καιρός των εγκλείστων είναι  μια ευκαιρία για αναστοχασμό και αυτογνωσία, που δεν μένει στα του εαυτού αλλά οδηγεί σε μια βαθύτερη σχέση με το πρόσωπο του άλλου. Ο ιδιωτικός βίος αν παραμένει περιχαρακωμένος, κλειστός και δεν εκτίθεται,  χάσαμε: κάπου κατά βάθος / όποιος  με ξέρει κάνει λάθος / κάπου υπάρχει λάθος, κάπου την έχουμε πατήσει και οι δύο

Στα κείμενα της λογοτεχνίας και ειδικότερα στην ποίηση, ο τελικός αποδέκτης ο αναγνώστης, ταξιδεύει συνδυάζοντας νέους γραμματικούς τύπους, νεολογισμούς, τα σημαίνοντα και σημαινόμενα των λέξεων και παρεμβαίνοντας αυθαίρετα, ερμηνεύει την απουσία ή βάζει νοητά σημεία στίξης σε  μεταβλητές θέσεις. Είναι κυρίαρχος, ελεύθερος να τα διαβάσει όπως αυτός θέλει, ανεξάρτητα από την έμπνευση του δημιουργού.

Όμως η αφηγηματική γραφή/ανάγνωση (έντυπη ή ψηφιακή) ως εικονική καταγραφή με την προφορική αφήγηση/συμμετοχή, απέχουν παρασάγγας. Λόγω εποχής μας λείπει το χνώτο του Άλλου.  Η γλώσσα του σώματος λέει πολλά, πχ σταθείτε στο όχι που σημαίνει ναι και το ανάποδο. Πως χωνεύουμε ένα βαριεστημένο ναι και  πώς, την κρυφή υπόσχεση από ένα ναζιάρικο όχι;

Σχολιάζοντας τα της ευρύτερης συντεχνίας των ογκολόγων – του επιστημονικού κοσμοπολιτισμού – ήταν πολύ γενναιόδωρη  η χειρονομία του καθηγητή  Γιάννη  Κυριόπουλου, να  χαρίσει την ελληνική μετάφραση της βιογραφίας του Archibald Cochrane, σε όλους τους συνέδρους, πέρσι  στο Λιμένι της Μάνης στο συνέδριο του Βασίλη Μπαρμπούνη.  Υπάρχει όμως μια πικρή συνειρμική εικόνα που την μοιράζομαι μαζί σας.  Ο  Peter Gotzsche,  που διέγραψαν από τον Ιατρικό Σύλλογο Δανίας και από τον  ανεξάρτητο  Βρετανικό οργανισμό αξιολόγησης κλινικών μελετών/ ιατρικών δεδομένων Cochrane Collaboration, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη αυτής της παρέας του Εδιμβούργου. 

Ο παρείσακτος  Δανός, δεν ακολούθησε την προτροπή του  ανατολίτη  Αζίζ  Νεσίν:  Σώπα, μη μιλάς. Ένας insider που λύνει τη γλώσσα του. Μιλάει  και  γράφει.  Βουτά την πέννα του σε μελάνι και χολή και ενοχλεί αφάνταστα. Κρίνετε από τους τίτλους των βιβλίων του και θα καταλάβετε.  Δείτε και προηγούμενη αναφορά μας στα neaeope.gr.

Στο  βιβλίο του Death of a Whistleblower and Cochrane’s Moral Collapse,  ιστορεί το παρασκήνιο της καρατόμησής του. Σε face- to- face συζήτηση μαζί του, στο αναψυκτήριο του  Copenhagen  Golf Campus, τον Ιούλιο του 2019  πληρώνοντας ο καθένας ξεχωριστά τις μπύρες που ήπιαμε, είχε λυθεί η γλώσσα του,  είπε πολλά και παράδοξα. Πώς σας φαίνονται δωροληψίες Σκανδιναβών συναδέλφων με περσικά χαλιά; 

Άλλο βέβαια ο συμβολικός αποκεφαλισμός` γράφεις, αποκαλύπτεις, παίζεις golf, πίνεις μπύρες, βλέπεις και ανασαίνεις. Να λες και ευχαριστώ.  Για φαντάσου να σε πατάνε στον λαιμό ` ίσα που προλαβαίνεις να πεις ένα  I can’t breath και πεθαίνεις (1).

ΥΓ. Το Ένα κλικ δρόμος, γράφτηκε πριν και δημοσιεύεται μετά από τον θάνατο του Γιώργου Π. Σταθόπουλου` τηλεφωνική αναγγελία με περισσή οδύνη από τον  μαθητή του, Νίκο Μαλάμο.  Καταθέτω μία αποσπασματική, βιωματική διαδρομή με τον Γιώργο. Ταξιδεύουμε νοερά,  με τεράστια κενά στο χωρόχρονο.  Λογγάστρα  Λακωνίας, γενέθλια γη, εκκίνηση και για την κάθοδο των εννιά του Θανάση  Βαλτινού. Στα πρώτα διστακτικά νεογνικά βήματα της ΕΟΠΕ. Τα ώριμα χρόνια που ακολούθησαν, με τεράστια την οφειλή ημών των επιγόνων, σε αυτή την πρώτη γενιά ογκολόγων- παθολόγων που ξεκόλλησε την πατρίδα μας από το, να τον πάω γιατρέ στην Αγγλία. Στο ξόδεμα της γνώσης, της ευαισθησίας για τους μαθητές του, τους ασθενείς, τους γύρο του και την πενία της τσέπης του. Στις εκμυστηρεύσεις του τις χαλαρές ώρες après le congrès, σε lobby ξενοδοχείων παρέα με ένα ποτό. Eίχε κάτι πάνω του από έναν flâneur, των Charles Baudelaire και Walter Benjamin. Κοσμοπολίτης, περιπλανιέται στην Ευρώπη  με  εκτονωτικές  νυχτερινές εξορμήσεις. Tα πάθη, ο πόθος. Το Jazz Club Etoile, η Ύδρα.

Σε ευχαριστούμε. Καλό σου ταξίδι συν-αδελφέ

 Νικόλαος Καρβούνης

1.Δείτε πως διαβάζοντας και τραγουδώντας, είναι μόνο ένα κλικ δρόμος από την  Oklahoma City στην Κοκκινιά με τους στίχους του Νίκου Γκάτσου:

 Κι ένα πρωί σε μια γωνιά στην Κοκκινιά

      είδα το μπόγια το ληστή και το φονιά

      του είχανε δέσει στο λαιμό του μια τριχιά

      και του πατάγαν το κεφάλι σαν οχιά.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.

Newsletter

footer

Όροι Χρήσης

Κλινικές μελέτες ΕΟΠΕ

copyrights HTML