ΔΕΣΜΟΙ και ΔΕΣΜΙΟΙ

Με αφορμή το διήμερο Ιατρική και Δικαιοσύνη, στις 18-19 Μαρτίου 2022

Αγαπητοί συνοδοιπόροι (1) στη διαδρομή της ένδο – αναζήτησης – της αυτογνωσίας – δέσμιοι φυσικά, των γονιδίων μας (ως βαρίδια ή φτερά) και διαμερισματοποιμένοι με επιγραφές, ως συγγενείς, φίλοι ή εχθροί εξ αίματος, δεσμευμένοι, συνδεδεμένοι, αποσυνδεδεμένοι, αδέσμευτοι, αδιάφοροι, μοναχικοί, βυσματωμένοι και οι υπόλοιποι, σας καλωσορίζω.

Βάζοντας προτεραιότητες και κοιτώντας προς τα έξω, την κοινωνία (ασθενείς, δικαιοσύνη, οικονομία) χωρίς προηγουμένως να έχουμε κοιτάξει προς τα μέσα δεν γίνεται. Η αυτογνωσία και η ενδοσκόπηση των λειτουργών υγείας, το ήθος, σε αυτήν την βαθύτατα ανθρωπιστική τέχνη και επιστήμη, αν δεν είναι στα αζήτητα, φαίνεται όμως να έρχεται δεύτερη. Μένουμε μετεξεταστέοι. Πάνω σε ένα 18-χρονο, παραμονές πανελληνίων, όλο το βάρος της παράδοσης, των οικογενειακών αρχών. Με τα μάτια ανοικτά κρίνει – γονείς και δασκάλους – και επιλέγει. Το ζήτημα είναι τι περιμένει – αν περιμένει κάτι ανταποδοτικό και ποιό είναι αυτό – από το λειτούργημα του ιατρού.

Στο βιβλίο του Au Wayne, Άνισες βάσει σχεδίου (2) έκαναν κάτι απλό. Κοιτώντας του ταχυδρομικούς κώδικες (ΤΚ) νεο-εισαχθέντων σε φημισμένες ιατρικές σχολές, διαπίστωσαν ότι μεγάλο ποσοστό ήταν από περιοχές κατά τεκμήριο, υψηλού εισοδήματος. Αν το συνδυάσει κανείς με μια άλλη πραγματικότητα την ελληνική – της δωρεάν παιδείας – τότε το μέλλον δεν προβλέπεται ρόδινο. Δέστε την άλλη όψη του νομίσματος : Ο σύλλογος αποφοίτων λυκείου Νικαίας ο Όμηρος, προσπάθησε να ερμηνεύσει το γεγονός των ασυνήθιστα χαμηλών επιδόσεων στις Πανελλαδικές εξετάσεις το 2021 μαθητών της Β εκλογικής περιφέρειας Πειραιά. Τυχαίο γεγονός; δεν ξέρω. Στην δική μας περίπτωση υπάρχει βέβαια πάντα η εύκολη λύση των σπουδών στο εξωτερικό, χωρίς το κυνηγητό της βαθμοθηρίας. Όπως και να έχει για στις σχολές υψηλής ζήτησης στη χώρα μας δεν ξέρω αν αξίζει να το ψάξουμε αν υπάρχει, ή όχι διασπορά σε ΤΚ. Ίσως, καλλίτερα δεδομένα θα έχουμε αν μπορούμε να δούμε στοιχεία δηλωθέντος και άδηλου οικογενειακού εισοδήματος.

Έχει ενδιαφέρον μια πρόταση από το εκπαιδευτικό σύστημα της Γερμανίας. Εκεί υπάρχει μέριμνα για ένα 10% των θέσεων να διαγωνίζονται ξεχωριστά, απόφοιτοι μαθητές λυκείου με χαμηλές σχολικές επιδόσεις. Τους δίνεται η ευκαιρία να δοκιμασθούν και κυρίως αυξάνεται η δεξαμενή υποψηφίων επιστημόνων και από τις σχολικές μετριότητες που μπορούν αργότερα να ανθίσουν.

Στην συνέχεια παραμονεύει το ερώτημα τι γίνεται μέσα στα πανεπιστήμια, στις κλινικές στα χρόνια της ειδικότητας, με ποιους δασκάλους-πρότυπα; Σε γνωσιακό επίπεδο πάμε καλά. Είναι εξαιρετικό το γεγονός ότι τα παιδιά μας αριστεύουν. Πρώτος πανευρωπαϊκά στις εξετάσεις ESMO /EMCU 2021 o Ανδρέας Κουλούρης και με επιτυχία 100% των Ελλήνων συμμετεχόντων!!!! Προς τα έξω πάμε καλά. Το θέμα είναι πως ασκούμε την real time ογκολογία εν Ελλάδι.

Στην καθημερινή άσκηση της ογκολογίας είναι τροχοπέδη η αμυντική, τυπολατρική, ου μπλέξεις, φαρισαϊκή ιατρική. Η αβασάνιστη υποταγή σε κατευθυντήριες γραμμές και ακολούθως γραπτή συναίνεση του ασθενούς σε πιθανά και απίθανα (κακά) ενδεχόμενα είναι τελικά, άσκηση ιατρικής προς όφελος του ιατρού (3). Μοιάζει εύκολο να θριαμβολογούμε για τις κατακτήσεις της βιο-πληροφορικής , της γενετικής – την Ηιgh Tech Oncology – καλό είναι όμως να μην μείνουμε μόνο σε αυτό. Μας περιμένει η παρά τη κλίνη του ασθενούς η Low Tech Oncology, της αφήγησης, της ενσυναίσθησης και της καλοσύνης. Προπαγανδίζουμε φανερά υπέρ μιας Narrative,Evidence based, Patients’ values addited and Public Scrutinized Oncology.

Tο πόσο τα καταφέρνουμε, πότε και πόσο σοβαρά αποκλίνουμε, συμβαίνει να καταλήγουμε συχνά αντιμέτωποι σε οριακές στιγμές με την κοινωνία και τότε επεμβαίνει η πολιτεία σε ρόλο διαιτητή. H βοήθεια μπορεί να έλθει από το διαδίκτυο (4).

Ο δικός μας κόσμος; ζούμε την μεταγονιδιωματική ιατρική. Εδώ η γενετική συμβουλευτική με οδηγίες : παίξε με τα τουβλάκια σου (μάθε τα γονίδια σου) , δες πιό είναι το τυχερό σου και καλή τύχη (κάτι σαν να σε πω την μοίρα σου). Ένα πιόνι στη σκακιέρα της στατιστικής, την υπηρέτρα της Τυχαιότητας.

Δείτε από μια επιλογή, αναφορά σε μερικά τσιτάτα για την στατιστική: α) λέει πολλά για πολλούς τίποτα για τον ένα που έχουμε μπροστά μας. β)Το πικάντικο : μοιάζει με το μπικίνι δείχνει πολλά, κρύβει τα πιο ενδιαφέροντα. Προτιμώ τελικά το γ). Αν βασανίσεις τα στατιστικά δεδομένα στο τέλος θα ομολογήσουν ότι τους ζητήσεις.

Τον τελικό λόγο τον έχουν βέβαια τα επιγενετικά φαινόμενα που χαμογελούν και παραμονεύουν στη γωνιά.

Άνετοι, μοιράζουμε (μεταφράζουμε) άκριτα τίτλους, πχ προσωποποιημένη ιατρική: ύβρις τελικά, πλεονασμός για την έννοια του προσώπου, ανέκαθεν η ιατρική ήταν προσωποποιημένη και, ή Ιατρική ακρίβειας με την ομόηχη ακρίβια, να κυριολεκτεί και μάλλον πρέπει να αντικαταστήσει την πρώτη, δεδομένου του υψηλού κόστους της γονιδιακής θεραπείας που δημιουργεί προβλήματα στην αλληλεγγύη των γενεών, λόγω της άνισης κατανομής πόρων για την περίθαλψη, με την τρίτη ηλικία να πρωτεύει.

Η δικαιοσύνη με την ευρύτερη έννοια, δεν περιορίζεται στους εκπροσώπους του δικαστικού κλάδου και την νομολογία ούτε η ιατρική μόνο στην ογκολογία, που κυριάρχησε στο εν λόγω συνέδριο, με εντελώς απούσα πχ την ψυχιατρική. Για το όνειδος της εργαλειοποίησης της ιατρικής γνωμάτευσης ως αποφυλακιστήριο των πονηρών, δεν ακούσαμε κάτι.

Μιά ιδιαίτερη αναφορά στον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας για λειτουργούς που : α) εργάζονται σε ένα ασυνάρτητο και γερασμένο ΕΣΥ, όπου αναζητούνται επειγόντως μεταρρυθμίσεις ή β) μισθοδοτούνται από ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπου σκοπό έχουν το κέρδος. Όλοι μαζί όμως χειρίζονται ένα προϊόν που δεν είναι κοινωνικό αγαθό – για την Ευρώπη των 27 – αλλά εμπορικό προϊόν, το φάρμακο. Γύρο τους οι σειρήνες των τμημάτων marketing της Big Pharma, τους τραγουδούν σαγηνευτικά.

Και δεν είναι η μόνη παραμόρφωση : α) Πως σας φαίνεται ότι στη χώρα μας την εποπτεία ιδιωτικών θεραπευτηρίων/εργαστηρίων έχει το υπουργείο εμπορίου αντί του υγείας. Δύο παράλληλα συστήματα υγείας λοιπόν, το δημόσιο και το ιδιωτικό, που κόντρα στους νόμους της γεωμετρίας μπορούν να συγκλίνουν με τα προγράμματα ΣΔΙΤ (σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) . Λειτουργοί σε εναγκαλισμό με την αγορά είναι μια δύσκολη συμβίωση και ας μην κλείνουμε τα μάτια. Ο καθείς βέβαια με τις αντοχές του.

β) Δύσκολα βέβαια ξεπερνιέται και η μέχρι πρότινος οργάνωση και εποπτεία από το υπουργείο δικαιοσύνης, νοσοκομείων, ψυχιατρείων στις φυλακές.

Ζούμε επίσης την 4^η βιομηχανική επανάσταση. Χάρηκα ότι υπήρχαν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ ιατρών και νομικών για έννοιες όπως ΑΙ (τεχνητή νοημοσύνη), ΕΒΜ (τεκμηριωμένη ιατρική), αλγορίθμους, κατευθυντήριες γραμμές, big data κ.α..

Με όλα αυτά νομίζω ότι ωριμάζει η πρόταση στη ακαδημία ΟΝΕΟ, για ένα μελλοντικό workshop με μεικτή συμμετοχή νέων ογκολόγων και νέων δικηγόρων.

Και ένα επίκαιρο σχόλιο για τους ξυπόλυτους γιατρούς του Μάο. Έτσι όπως έχουν τα πράγματα, είναι πολλαπλή σπατάλη να έχουμε ιατρούς επιστήμονες12ετούς φοίτησης (προ και μεταπτυχιακή). Απλοί απόφοιτοι λυκείου, σε ρόλο ξυπόλυτων γιατρών, μπορούν άνετα να συμπληρώνουν φόρμες κατευθυντηρίων γραμμών – που ετοιμάζουν άλλοι για μας, χωρίς εμάς – και ανακοινώνουν στον πάσχοντα την ετυμηγορία. Σήμερα έχουμε φθάσει να ζητάει την γνώμη της μηχανής ο ίδιος ο ασθενής – βλ. το πρόγραμμα Watson IBM του θεραπευτηρίου Υγεία – ξέχωρα με όσα του προτείνει ο θεράπων.

Άρα είμαστε κοντά, έχουν ωριμάσει τα πράγματα, για μια κοινωνία χωρίς όρια, χωρίς γιατρούς médecine sans médecins . Ξυπόλυτοι στα αγκάθια. Ίσως χρειάζεται ένα ξυπόλυτο τάγμα (5) για να ξελαφρώνει τους κρατούντες από την θολούρα, την πλάνη και τα αγαθά που συσσωρεύουν σε περίοδο ειρήνης ή πολέμων.

Λέξη με κακό μετεμφυλιακό παρελθόν, επανακάμπτει στην αφίσα του συνεδρίου.

Au Wayne, Άνισες βάσει σχεδίου. Οι εξετάσεις υψηλών απαιτήσεων. Gutenberg 2020.

Πραγματικό γεγονός. Η έγγραφη συναίνεση ασθενούς σε ογκολογικό κέντρο των ΗΠΑ, ήταν ένας απέραντος εξαντλητικός κατάλογος ενδεχομένων και σε ένα βήμα- βήμα ξεχωριστό : παρακαλώ υπογράψτε ότι σας ενημερώσαμε, συνοδευόμενο με ένα πλαστικόχαμόγελο. Μαρτυρία του αείμνηστου ψυχιάτρου του ΕΑΝΠ Μεταξά Μπάμπη Μπεντενίδη,

4. Malpractice : What to do when you get issued. Στο site Univadis info@master.email-univadis.com