Log In
24/03/2022

Το ζεϊμπέκικο του νικητή

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΡΔΑΒΕΛΛΑΣ
ΤΟ ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΟ ΤΟΥ ΝΙΚΗΤΗ

του Κ.Κ. Χαρδαβέλλα
Εκδόσεις Πατάκη, 2016, σελίδες 416

Ο Κώστας Χαρδαβέλλας είναι γνωστός επιτυχημένος δημοσιογράφος. Έχει μακρά πορεία σε εφημερίδες, στο ραδιόφωνο, στη τηλεόραση, στο διαδίκτυο. Μερικές παλαιότερες τηλεοπτικές του εκπομπές, όπως “οι Πύλες του Ανεξήγητου” και ο “Αθέατος Κόσμος”, άφησαν έντονο αποτύπωμα και επηρέαζαν και συγκινούσαν τους πολυπληθείς τηλεθεατές. Πολλές αποστολές και ανταποκρίσεις του από πολεμικές συρράξεις και ο ριψοκίνδυνος τρόπος της κάλυψής τους δείχνουν την αγάπη του για την δημοσιογραφία και την γεμάτη θάρρος και αποφασιστικότητα προσωπικότητά του.

Το καλοκαίρι του 2009, ο Κώστας Χαρδαβέλλας  προσβλήθηκε από καρκίνο αμυγδαλών με μεταστάσεις στους τραχηλικούς λεμφαδένες. Αιφνιδιάστηκε, συγκλονίστηκε, φοβήθηκε, απελπίστηκε, αλλά συνήλθε, αναστηλώθηκε, ανασυγκροτήθηκε και άρχισε μια μεγάλη μάχη, πρώτα με τον καρκίνο και μετά με τον εαυτό του, ώστε να πιστέψει στις δυνάμεις του και στην απόφασή του να νικήσει. Υποβλήθηκε σε αμυγδαλεκτομή και ακολούθως σε σύγχρονη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία σε γνωστό ιδιωτικό νοσηλευτικό ίδρυμα των Αθηνών και σε συνεργασία με γνωστούς συναδέλφους, τους οποίους κατονομάζει και σε κάθε ευκαιρία εκφράζει με υπερβάλλοντα τρόπο την αγάπη του, την εμπιστοσύνη του και ιδίως την ευγνωμοσύνη του. Η νόσος υφέθηκε, ο ασθενής δημοσιογράφος είχε πλήρη ανταπόκριση και για έξι τουλάχιστον χρόνια δεν εμφάνισε κανένα σημείο υποτροπής. Νοιώθοντας απέραντη χαρά και δικαίωση αποφάσισε την έκδοση ενός βιβλίου με στόχο να δημοσιοποιήσει όλη την περιπέτεια της υγείας του, να ξετυλίξει όλη την ταραγμένη περίοδο του ιδίου και των οικείων του, αλλά κυρίως να μεταφέρει στους αγνώστους συνανθρώπους-συνασθενείς του την εμπειρία του και την πεποίθησή του ότι η πίστη στη νίκη και το θάρρος είναι οι σπουδαιότεροι μοχλοί, που μαζί με την σύγχρονη επιστήμη καθορίζουν την τελική νίκη κατά του καρκίνου.

Σύμφωνα με τις σημειώσεις της έκδοσης το βιβλίο γράφτηκε από τον γιό του Κωνσταντίνο με βάση τις ημερολογιακές σημειώσεις του ασθενούντος πατέρα του. Όμως, φαίνεται καθαρά η έντονη παρέμβαση του δημοσιογράφου Κώστα Χαρδαβέλλα, δεδομένων των πολλών προσωπικών αναμνήσεων ακόμα και από την παιδική ηλικία, επαγγελματικών περιπετειών και πολλών ιδιαιτέρων περιγραφών, σκέψεων και διαθέσεων που μόνο ο ίδιος ο πάσχων θα μπορούσε να καταγράψει. Το κείμενο έχει ύφος που θυμίζει δημοσιογραφική ανταπόκριση από τόπο πολέμου. “Ήταν το πιο δύσκολο και αποφασιστικό ρεπορτάζ της ζωής μου” γράφει κάπου. Είναι γραμμένο με τρόπο που κεντρίζει συνεχώς το ενδιαφέρον, είναι έντονα εξομολογητικό και κρατάει σαν κέντρο τον καρκίνο με όλες τις λεπτομέρειες που αφορούν τη διάγνωση, τη θεραπεία, τις έντονες τοξικότητες. Αλλά ο δημοσιογράφος Χαρδαβέλλας πάντα βρίσκει ευκαιρίες να καταγράψει προσωπικές σκέψεις, αναζητήσεις, να ανασύρει παιδικές μνήμες, να μνημονεύσει οικείους και φίλους, να θυμηθεί επικίνδυνες δημοσιογραφικές αποστολές, να ανησυχήσει για την κατρακύλα της πατρίδας του (εποχή προμνημονιακής οικονομικής κατάρρευσης), να θρηνήσει τη διακοπή λειτουργίας του Alter και την συνεπακόλουθη ανεργία εκατοντάδων εργαζομένων, να τιμήσει ανθρώπους που αγαπούσε και που τον στήριξαν στην περιπέτειά του, να αποτυπώσει την ενδοοικογενειακή τρικυμία εξ αιτίας της αγωνίας των δικών του ανθρώπων και του πεισμώδους χαρακτήρα του που δημιουργούσε συνεχώς εντάσεις.

Είναι χαρακτηριστική η ακρίβεια στην αποτύπωση όλων των ιατρικών υπηρεσιών. Το δημοσιογραφικό δαιμόνιο και το επαγγελματικό ένστικτο κατέγραψαν με λεπτομέρεια και σαφήνεια όλες τις κουβέντες που έγιναν ανάμεσα στους θεράποντες ιατρούς και τον ασθενή, τις συμβουλές, την συλλογιστική των ιατρών, ακόμα και την ψυχολογία τους μπροστά στην παρουσία ενός επωνύμου ασθενούς τους.

Ο Χαρδαβέλλας άπλωσε στις σελίδες του βιβλίου του όλες τις διακυμάνσεις και αναταραχές του εσωτερικού του κόσμου με θαυμαστή ενάργεια και ειλικρίνεια. Με μοναδικό τρόπο ανέδειξε την αποφασιστικότητά του να νικήσει. “…Δεν υπάρχουν ανακωχές, συμβιβασμοί, ειρηνικές διαδικασίες στη μάχη με τον καρκίνο. Υπάρχει μόνο η ακραία αγριότητα ενός πολέμου με την απόλυτη έννοια της φράσης “ο θάνατός σου η ζωή μου”. Ή θα με φας ή θα σε φάω. Ήξερα ότι έπρεπε να τον σκοτώσω εγώ πριν προλάβει να με σκοτώσει εκείνος. Του έδωσα πρόσωπο, τον έκανα οντότητα και τον έβαλα απέναντί μου, γιατί μόνο έτσι θα μπορούσα να τον παλέψω…” Στιγμές αγωνίας εξ αιτίας του καρκίνου τις παραλληλίζει με ανάλογες του πολύπτυχου επαγγελματικού του παρελθόντος, όπως ένα αεροπορικό ταξίδι στο οποίο το αεροπλάνο που επέβαινε βρέθηκε σε καταιγίδα -σαν φτερό στον άνεμο- με κίνδυνο καταστροφής. “Αυτό που έζησα τότε με τους επιβάτες της κολασμένης πτήσης …είναι ό,τι ακριβώς συμβαίνει και με τους καρκινοπαθείς. Άλλος παραμένει ψύχραιμος κι άλλος παραλύει από τον φόβο του. Άλλος κλείνει τα μάτια του και περιμένει τον θάνατο, κι άλλος ορμάει στο Θηρίο για να το κατασπαράξει. Άλλος κάθεται στη θέση του και κλαίει, κι άλλος μπαίνει στο πιλοτήριο να διαπιστώσει την αλήθεια όσο σκληρή κι αν είναι…” Δεν είναι λίγες οι στιγμές της αυτοκριτικής: “…για τον καρκίνο φταίω εγώ ο ίδιος, γιατί κάπνιζα, γιατί δεν αγαπούσα τον Κώστα όσο του άξιζε και δεν τον πρόσεχα, γιατί δεν πήγα στον γιατρό όταν ο οργανισμός μου χτύπησε τα πρώτα καμπανάκια κινδύνου…” Πονούν οι ώρες των ενοχών του για ατυχείς στιγμές της δουλειάς του, για τις κακές και καταστροφικές συνήθειές του, ιδίως για το αυτοκαταστροφικό κάπνισμα, για συμπεριφορές προς την οικογένειά του και ιδίως προς τη σύζυγό του. Η συμπαράσταση της τελευταίας ήταν παροιμιώδης και εξαίρεται με ευγνωμοσύνη από τον ασθενή σύζυγο. Συγκινητικές είναι οι σελίδες που αφιερώνει σε αγαπημένους φίλους του καρκινοπαθείς, ιδιαιτέρως στον Γιώργο Γεννηματά, φίλο και κουμπάρο του. Το άγγιγμα του καρκίνου μεταμορφώνει τη ψυχή του ανθρώπου Χαρδαβέλλα και μπορεί πλέον να δει με μεγαλύτερη κατανόηση και αγάπη τους συμπάσχοντες συνανθρώπους του. Παρά την ταλαιπωρία του δεν ξεχνάει τη δουλειά του στην οποία με πάθος αφιερώνεται, ούτε την οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας, “μιας χώρας που έχει τον δικό της καρκίνο”.

Ο καρκίνος τον άλλαξε εντελώς. Τον αναμόρφωσε. Του έδωσε καινούργια μάτια να βλέπει τον κόσμο και τους ανθρώπους. “Κοιτούσα τη θάλασσα και για πρώτη φορά ανακάλυπτα σε λεπτομέρειες την ομορφιά της. Στο βάθος του Σαρωνικού, εκεί προς την Αίγινα, ένα σμάρι από μικρά ιστιοφόρα με φουσκωμένα τα πανιά τους τραμπαλίζονταν στα κύματα. Και τί δεν θα ‘δινα για να ‘μουν τώρα σε ένα από αυτά. Να ανοιχτώ στο πέλαγος χωρίς πυξίδα και ρότα μπροστά μου. Να πάω όπου με βγάλει η θάλασσα ...” Ο καρκίνος τον γέμισε ερωτήματα για τη ζωή, για το νόημα της ζωής και του θανάτου: “…Άραγε πόσο σύντομα θα ζήσω κι εγώ τη στιγμή της οριστικής αναχώρησης; Θα πονάω την ώρα του τέλους; Τί υπάρχει μετά; Το απόλυτο μηδέν; Η πλήρης ανυπαρξία; Τί γίνεται η ψυχή μας; Χάνεται κι αυτή ή μεταβαίνει σε έναν άλλο κόσμο, σε ένα παράλληλο σύμπαν;” Η ψυχολογία της εμπόλεμης με τον καρκίνο κατάστασης του δημιούργησε αδυσώπητη την ανάγκη να ομολογήσει ότι δεν είναι μόνος του απέναντι στην αρρώστια και τον θάνατο και ότι ο Θεός παραμονεύει δίπλα του σε κάθε δύσκολη ώρα. Έβαλε το ιερό στη ζωή του: “Είχα τεράστια ανάγκη να πιστέψω στη θεία προστασία…” Πλησίασε και πίστεψε στο θαύμα, που μέχρι τότε χλεύαζε και δήλωνε ότι ήταν χαρακτηριστικό ακαλλιέργητων, αφελών ανθρώπων. Σμίλεψε μια νέα στάση προς τη ζωή: “πώς μπορείς να σκέφτεσαι τον θάνατο όταν η ζωή σου ανοίγει τόσο απλόχερα την αγκαλιά της;” Η οδυνηρή μνήμη θανάτου μετατράπηκε σε γλυκιά μνήμη τεθνεώτων και κυρίως μνήμη των γονέων του: “Για πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωθα τόσο επιτακτική την ανάγκη να έρθουν νε με τυλίξουν σαν προστατευτική ασπίδα οι ψυχές των γονιών μου”.

Ο καρκινοπαθής Χαρδαβέλλας μέσα στην αγωνία και τις συναισθηματικές παλινωδίες έβρισκε πηγαία δύναμη και ένιωθε ακλόνητη την αγάπη του για τη ζωή: “Ήθελα να ζήσω. Μια κατακλυσμιαία δύναμη ξεπηδούσε από μέσα μου. Είχα αρπαχτεί από τη σανίδα της ψυχής μου όπως ο ναυαγός  στη φουρτουνιασμένη θάλασσα και ήμουν αποφασισμένος να μην πνιγώ, να φτάσω στη γη της σωτηρίας μου”. Και έζησε. Και άλλαξε. Και έγινε ευγνώμων προς τη ζωή, την οικογένειά του, τους αγαπημένους φίλους του, τους γιατρούς του. Βρήκε άπειρες ευκαιρίες να ενδοσκοπήσει τον εαυτό του και να φωτίσει πολλές σκοτεινές πτυχές του. Και τις εκμεταλλεύτηκε δεόντως κι ας πονούσε η όλη διαδικασία του καθαρμού. “…Αλλάζεις σαν άνθρωπος όταν βλέπεις μπροστά σου το πιθανό τέλος, όταν ανοίγεις παρτίδες με τον θάνατο, όταν βλέπεις να τρεμοσβήνει το κερί της ζωής σου. Κι εγώ άλλαξα. Ήταν αναπόφευκτο. Άλλαξε η καθημερινή μου συμπεριφορά, ο τρόπος σκέψης μου, οι αντιδράσεις μου σε αδικίες, μικροψυχίες ανθρώπων ή πισώπλατα μαχαιρώματα. Τελικά έγινα πιο επιεικής με όλους και με όλα… Ο καρκίνος με έμαθε να ζω με όλες μου τις αισθήσεις τους μικρούς παραδείσους της ζωής μου: ένα ηλιοβασίλεμα στον Σαρωνικό, ένα χαμόγελο του γιού μου, ένα βράδυ με καλή παρέα φίλων. Μέσα από την κόλαση που πέρασα έμαθα να αγαπάω περισσότερο τη ζωή και τον εαυτό μου. Έμαθα να βλέπω και να στέκομαι στο βλέμμα ενός πονεμένου ανθρώπου, να μη θυμώνω για τους άνεργους, τους απελπισμένους, τους πεινασμένους…”

Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο στη ζωή. Ακόμα και η τραγικότητα του καρκίνου, της φθοράς, της αρρώστιας δεν συμβαίνουν α-νόητα, ά-σκοπα και παρά-λογα στη ζωή. Είναι τα υλικά που υφαίνουν την μοναδικότητα του προσώπου, την ιερότητα του ασθενούς, την ευγένεια της ελπίδας, τη χαρά της υγείας, το καλειδοσκόπιο της ζωής, το παραμορφωτικό κάτοπτρο του θανάτου.

Από το Χαράλαμπο Ανδρεάδη, Παθολόγο Ογκολόγο, ΑΝΘ “Θεαγένειο”

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.

Newsletter

footer

Όροι Χρήσης

Κλινικές μελέτες ΕΟΠΕ

copyrights HTML