Log In
07/10/2013

Προεκτάσεις της Ταυτοποίησης Υποψηφίων Ασθενών στην Ψυχική και Κοινωνική Σφαίρα

5-9-13-genetic-testing-istock_000022007340xsmallΟι γιατροί πρέπει επιτέλους να σκύψουμε και να ασχοληθούμε με την ανακούφιση

και την θεραπεία των ασθενών και να αφήσουμε τους υγιείς στην ησυχία τους.

M. Fitzpatrick

The Tyranny of Health

 

Λόγω κάποιας βιβλιογραφικής ανεπάρκειας αλλά και, ενδεχομένως, του ξεπερασμένου των απόψεών μου θα κινηθώ σε ελλειπτική τροχιά πλαγιοκοπώντας το θέμα με ερωτήσεις. Πιστεύω άλλωστε πως οι απαντήσεις είτε απλώς δεν υπάρχουν είτε είναι ελάχιστες. Ίσως γιατί είναι ακόμα πολύ νωρίς – ανώριμα τα δεδομένα, ανώριμος και ο προσδοκώμενος καρπός να τρυγηθεί…

Ας μιλήσουμε γενικά για την απώλεια Υγείας, τις ασθένειες και βέβαια να επικεντρωθούμε στον καρκίνο, τα κακοήθη νεοπλάσματα. 

Θεμελιώδη ερωτήματα:

 

  • Ποιο ήταν και είναι ή πρέπει να είναι το επίκεντρο όραμα της ιατρικής κοινότητας;
  • Συμβαδίζουν τα οράματα υγείας των σιτιζομένων στο πλαίσιο του κολοσσιαίου ιατροβιομηχανικού συμπλέγματος με αυτά των “απλών ανθρώπων”;
  • Είναι κοινοί ή έστω παραπλήσιοι οι στόχοι των διαφόρων συνιστωσών του ιατροβιομηχανικού συμπλέγματος; Ας απαριθμήσουμε ζεύγη “αντιθέτων” συνιστωσών -το “αντιθέτων” δεν είναι παραδοξολογία…
  • Χειρουργοί και  παθολόγοι-ογκολόγοι, παθολόγοι-ογκολόγοι και ακτινοθεραπευτές. Χειρουργοί της διαγνωσμένης νόσου και πλαστικοί χειρουργοί.
  • Διαγνωστικός τομέας της βιομηχανίας και θεραπευτικός τομέας της βιομηχανίας.
  • Φαρμακοβιομηχανία και βιομηχανία εναλλακτικών φαρμάκων και τεχνικών
  • Τομέας υψηλής τεχνολογίας και τομέας παρωχημένης τεχνολογίας.

 

Για σκεφτείτε το λίγο.

 

  • Προσωπικά, προτείνω πως από τη στιγμή που η Υγεία είναι αντικείμενο εμπόρευσης και επιδίωξης της επιβίωσης μέσω του -θεμιτού σε συνθήκες κοινωνίας της Αγοράς- κέρδους, η συνένωση όλων των εμπλεκομένων στην υπόθεση Υγεία σε έναν Στόχο ή Ομάδες Στόχων είναι απλώς Ουτοπία!

 

 

Έρχομαι στην υπόθεση των εξελίξεων στον Τομέα της Γενετικής και των εφαρμογών της στην Πράξη και τις προεκτάσεις τους στην Ψυχοκοινωνική Σφαίρα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα τελευταία χρόνια η ιατρική κοινότητα έχει στα χέρια της ένα χωρίς προηγούμενο όπλο κατά της νόσου καρκίνος. Ένα αμυντικό όπλο τρομακτικής ακριβείας και, ας πούμε ασύλληπτης αποτελεσματικότητας: μπορεί να διακρίνει πολύ πριν εκδηλωθεί μια νεοπλασματική νόσος πού και πώς αυτή θα εκδηλωθεί, επομένως μπορεί να καταφέρει προληπτικό πλήγμα είτε χειρουργικά -η πρώτη και χονδροειδέστερη αλλά και ριζικότερη παρέμβαση- απομακρύνοντας το ισχυρά υποψήφιο να εκδηλώσει τον καρκίνο όργανο είτε φαρμακευτικά -μια προσέγγιση που μένει ακόμα να αναπτυχθεί. Εννοείται βέβαια πως υπάρχει πάντοτε η επιλογή της στενής επιτήρησης των “υπόπτων”.

Θα προσπαθήσω τώρα να σας θυμίσω ένα τυπικό τοπίο επαπειλουμένου πυρηνικού πολέμου ή των αναλόγων του, του χημικού και του βιολογικού πολέμου. Σε αυτό το γνωστό σε όλους σκηνικό, κάποιοι, οι πιο προηγμένοι, έχουν αναπτύξει τρομακτικής ισχύος όπλα, μέσω των οποίων ελέγχουν όλους τους υπολοίπους, ενώ η Ειρήνη -ο μη πόλεμος- εξασφαλίζεται δια της ισορροπίας του Τρόμου. Όμως, καθώς κανένα σύστημα ασφαλείας δεν είναι άτρωτο, κάποιοι άλλοι αποκτούν πρόσβαση στα όπλα και τα κατασκευάζουν. Πρόκειται είτε για κράτη-παρίες είτε για τρομοκράτες , συχνά διασυνδεδεμένοι μεταξύ τους αλλά και με τους αρχικούς κατόχους. Και τότε το σκηνικό γίνεται απίστευτα περίπλοκο, μη ελεγχόμενο πλέον από τους ισχυρούς με την “καλή βούληση που επιδιώκουν την Ειρήνη και γι’ αυτό προετοιμάζονται για Πόλεμο” σε αντίθεση πάντα με τους αντιτιθέμενους στα σχέδιά τους που βαφτίζονται συλλήβδην “τρομοκράτες”.

Το σκηνικό αυτό δε μοιάζει ανατριχιαστικά με το Τοπίο της Γενετικής του καρκίνου αλλά και πολλών ασθενειών;  Δε μοιάζει η φρενιτιώδης ανάπτυξη της Γενετικής με την εξέλιξη από την Ατομική Βόμβα του 1945 στην Πυρηνική δέκα-δεκαπέντε χρόνια αργότερα και στην τρομακτική επέκταση των πυρηνικών, χημικών και βιολογικών όπλων;

Ο -επικίνδυνος ίσως- παραλληλισμός που επιχειρώ εδώ είναι ότι τα πράγματι εκπληκτικά όπλα που μας έδωσε και μας δίνει η Γενετική, περνώντας στα χέρια μιας απαράσκευης ιατρικής κοινότητας και μιας ανέτοιμης κοινωνίας, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να γίνουν βόμβες πυρηνικές σε χέρια φονταμενταλιστών τρομοκρατών.

 

 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ

  • Τι μπορεί να σημαίνει για ένα άτομο η “θανάσιμη” ετυμηγορία της μελλοντικής νόσησης από καρκίνο;
  • Μοιάζει η μη αναστρεψιμότητα ενός ακρωτηριασμού με αυτήν της εκτέλεσης Ποινής Θανάτου;
  • Υπάρχουν αξιόπιστες εναλλακτικές στον ακρωτηριασμό και την απομάκρυνση του υποψηφίου οργάνου;
  • Πόσο πρέπει να συλλογιζόμαστε το ενδεχόμενο του -αναπόφευκτου-σφάλματος σε εργαστηριακό επίπεδο αλλά και στατιστικού;
  • Πόσο πρέπει να σκεφτόμαστε τις “αυριανές” εξελίξεις που μπορεί και να ανατρέπουν αυτά που ξέρουμε “σήμερα”;
  • Και η ανάπτυξη καρκίνου σε κύτταρα που δεν αφαιρέθηκαν από το-αποδεδειγμένα επιδέξιο- νυστέρι;
  • Αν οι πιθανότητες ενοχοποιούν περισσότερα του ενός όργανα, τι κάνουμε;
  • Πώς “ζει” ένα άτομο ακρωτηριασμένο -ασχέτως ηλικίας;
  • Ο μαστός, η μήτρα, οι ωοθήκες, το έντερο…  Είναι μόνο Όργανα πολύτιμα ή είναι και “Στοιχεία Ταυτότητας”;
  • Με κάθε τίμημα Επιβίωση ή με κάθε τρόπο Υπεράσπιση της “Ταυτότητας”;
  • Ποια γενετική συμβουλευτική και ποια ψυχολογική υποστήριξη μπορεί να καλύψει τα χαίνοντα ρήγματα όχι μόνο του ακρωτηριασμού αλλά ακόμα και της ταυτότητας μελλοντικού καρκινοπαθούς;
  • Αρκεί η ελάττωση έως εξάλειψη του κινδύνου για καρκίνο σε κάποιο όργανο να αντισταθμίσει το ρήγμα που ανοίξαμε και από κει μπαίνει η φαγέδαινα της ψυχής;

 

Παραπέρα:

  • Αν προλάβουμε τη μία αρρώστια, καρκίνο μαστού πχ, τι θα κάνουμε για τις άλλες – νέοι καρκίνοι, διαβήτης, αγγειοπάθειες, οστεοπόρωση- …τις απότοκες της αναπόφευκτης φθοράς ή της παρέμβασής μας στη Φύση; Κλείνοντας την κεντρική πόρτα ενός σπιτιού σε κάποιον εχθρικό ξένο μήπως ανοίγουμε αθέλητα την πόρτα υπηρεσίας ή τα παράθυρα; Τα σημεία εισόδου για τους περισσότερους κλέφτες, δηλαδή την εμφάνιση ή την επιτάχυνση προβλημάτων που θα έμεναν ανεκδήλωτα;

 

Προχωρώ.

  • Είναι γνωστή η διάχυτη υπόνοια ότι η Βιομηχανία αναζητά και ταυτοποιεί υποψήφιους για θεραπεία, βαφτίζοντάς τους ασθενείς. Για περισσότερη ακρίβεια, η επινόηση και φιλοτέχνηση πορτραίτων ασθενών που να ταιριάζουν με τα μόρια που έχουν ήδη παρασκευαστεί και περιμένουν τους καταναλωτές τους. Πρόκειται για μια τερατώδη αντιστροφή της διαδικασίας της έρευνας από την κατανόηση της νόσου στην θεραπεία της. Τα παραδείγματα, αν και όχι τόσο γνωστά, είναι δυστυχώς πολλά. Σαν πυροτέχνημα και μόνο αναφέρω τα “μεγαλοφυή” και εν πολλοίς επιτυχημένα εγχειρήματα της υπέρτασης, της χοληστερόλης, των ψυχοτρόπων. Για να είμαι ειλικρινής, η χωρίς οριστικές αποδείξεις τερατώδης αυτή υπόθεση θα ήθελα να είναι ένας μύθος, μια θεωρία συνωμοσίας και τίποτε περισσότερο.

 

  • Ερώτημα: η “αναζήτηση” υποψηφίων καρκινοπαθών μέσω της Γενετικής έχει ομοιότητες; Αποτελεί τελικά, ασχέτως κινήτρων, μοχλό προόδου για τη “Δημόσια Υγεία” αυτή η αναζήτηση; (συγκρίσεις με USSR)

 

Τελειώνω με τα πιο σημαντικά στο ψυχοκοινωνικό επίπεδο:

  • Ποιος θα έχει πρόσβαση και θα διαχειριστεί τις πληροφορίες και πώς; Θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα των Τραπεζών Γενετικής οι ιδιωτικές εταιρείες που αναλαμβάνουν να βρουν υγιή στελέχη για τις εταιρείες ή οι ασφαλιστικές εταιρείες που κοσκινίζουν τους πελάτες τους πριν τους ασφαλίσουν;  Θα υπάρξει, λέτε, η προστασία του ιατρικού απορρήτου; Να καγχάσω;
  • Ποιος θα χρησιμοποιήσει τα δεδομένα που στην αρχή θα είναι απόρρητα;
  • Αν είναι έτσι αρχικά, πόσο καιρό θα μείνουν απόρρητα; Εξαγοράζοντας έναν υπάλληλο με πρόσβαση στον server θα παρουσιάζεται μια διαλείπουσα απώλεια στεγανότητας η οποία επίσης δε θα ομολογείται ποτέ, ενώ ακόμα και αν ομολογηθεί θα έχει καταστρέψει κάποιες χιλιάδες ανθρώπων επαγγελματικά και κοινωνικά…
  • Πόσο δικαιούμαστε να προσδοκούμε διαχείριση τέτοιων δεδομένων προς όφελος της Δημόσιας Υγείας σε μια Κοινωνία της Αγοράς, σε μια εποχήαπόλυτης κυριαρχίας του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος;
  • Και, φτάνοντας στον κεντρικό τίτλο της ημερίδας: ποιος είναι ο ρόλος και η πιθανή συνενοχή των ΜΜΕ στη διασπορά και προαγωγή τέτοιων μεθόδων; Ποιος θα έπρεπε να είναι, προαγωγικός, ανασταλτικός ή ρυθμιστικός;

 

Ακόμα:

  • Είναι πολύ πιθανό ότι ο αριθμός των κληρονομουμένων καρκίνων θα αυξάνεται διαρκώς.  Στην Κοινωνία της Αγοράς, και μάλιστα σε συνθήκες παρατεινόμενης Κρίσης, ποιοι φορείς θα αναλάβουν το κόστος της πολύπλευρης αποζημίωσης του εγχειρήματος “προφύλαξης” από ορισμένα είδη καρκίνουΠοιοι την αποκατάσταση και την ομαλή επανένταξη αυτών των “θυμάτων”; Πόσων ταχυτήτων “υποψήφιοι να σωθούν” θα αναδυθούν;

 

Το ζητούμενο θα ήταν να μην ανοίξει η πόρτα. Που έχει ήδη ανοίξει και στην είσοδο συνωστίζονται οι επίδοξοι κερδοσκόποι με την ταμπέλα του Σωτήρα στο καπέλο…

Μια βινιέττα στο τέλος των ερωτημάτων: Μια παράδοξη “ασύμμετρη” συνέπεια της κρίσης: Δεν ξέρω πόσο και ποιους θα παρηγορήσει ή αντίστροφα θα ανησυχήσει αυτό, αλλά σκέφτομαι πως κάποιοι λόγω οικονομικής αδυναμίας θα γλιτώσουν τις “περιποιήσεις”, την πολυπράγμονα υπερεπιμέλεια κάποιων γιατρών και των παρατρεχάμενών τους…

 

Πίσω από τη γενετική του καρκίνου και βέβαια όχι μόνο αυτού, στοιχίζονται πλήθος φάμπρικες. Στοιχίζονται, προθερμαίνονται, ακονίζουν τα μαχαίρια του Κέρδους και αδημονούν.

Φάμπρικες ποικιλώνυμες: Χειρουργοί γενικοί και πλαστικοί, κατασκευαστές ειδικών εργαλείων υψηλής τεχνολογίας για λεπτές επεμβάσεις, κατασκευαστές ενθεμάτων και ειδικών εξαρτημάτων κλπ κλ.  Στοιχίζονται και οι φαρμακοβιομηχανίες. Ό,τι χαθεί από τη φαρμακοθεραπεία του ήδη εκδηλωμένου καρκίνου, κάπως θα μετακινηθεί αλλού -είναι η αρχή διατήρησης της ενεργείας, το δεύτερο θερμοδυναμικό αξίωμα.

Φάμπρικες παντού…

Παλιές που δουλεύουν όπως όπως με μηχανές σκουριασμένες με λίγους πια αγοραστές…
Καινούργιες που λαχανιάζουν ψάχνοντας γύρω γύρω να κρατήσουν το πελατολόγιο ενεργό…

“Στα μπετά” πολλές που ανοίγουν δρόμους και ισοπεδώνουν τις παράγκες και ταμονόροφα σπιτάκια και μαγαζάκια στις παλιές γειτονιές του κόσμου για τα νέα πολυκαταστήματα, τα γιγαντιαία Malls…
Φάμπρικες, φάμπρικες, φάμπρικες…

 

-Ευπρόσδεκτες, αν τουλάχιστον έτσι μειωθεί η ανεργία!

 

Η περίφημη υπόθεση της ευειδούς αλλά και τολμηρής Αντζελίνας μας έδειξε ήδη τον δρόμο…

 

………………………………………………………………………………………………………………..

Ενόψει όλων αυτών των μήπως…, των εάν… -ας τα δεχθούμε ως γκρίνια. Ακυρώνεται και μηδενίζεται η συμβολή της χρήσης των γνώσεων από τη Γενετική ως όπλων για την ταυτοποίηση πιθανών θυμάτων μιας νόσου;

Ασφαλώς ΌΧΙ!

Ποιος μπορεί να αντιταχθεί ατομικά ή ομαδικά στην εξέλιξη; Είμαι λοιπόν κι εγώ σαφώς οπαδός της Προόδου έστω κι αν το πρόσημό της είναι κυμαινόμενο και συνήθως ασαφές. Ξέρουμε πως οι φωνές του σκεπτικισμού σε τέτοιες υποθέσεις είναι καρυδότσουφλα στο τσουνάμι των εξελίξεων που ψάχνουν ένα λιμάνι να το πνίξουν και ύστερα να το κατοικήσουν από την αρχή.

Ο σκεπτικιστής είναι είτε πρεσβύτης ίσως παραγκωνισμένος είτε δύσπιστος παιδιόθενεπειδή με κάποιο τρόπο ψυχικά λαβωμένος. Προσωπικά, ίσως είμαι και τα δύο πάντως προτείνω να κρατήσετε για μελέτη -food for thoughts- τις προειδοποιήσεις που διατυπώνονται από τους ομοίως με εμένα σκεπτόμενους και εκφράζω εγώ εδώ.

Θα χρειαστούν τουλάχιστον για την Ιστορία της Ιατρικής.

Όλες οι καινοτομίες και οι επαναστατικές εξελίξεις της ανθρώπινης περιπέτειας προς τη Γνώση, είναι σαν τα παλιά ξυλάρμενα πλοία∙ γέρνουν ελαφρά πότε στο ένα πότε στο άλλο πλάι με την πίεση του πλαγίου ανέμου. Σε ακραίες συνθήκες μπορεί να ανατραπούν.

Έτσι και με τη Γενετική: από την ανάμειξη των θετικών και αρνητικών, το Πρόσημο είναι οριακά θετικό ή τέτοιο πρέπει να γίνει… Ας βοηθήσουμε όλοι όσοι ειλικρινά το επιθυμούμε.

 

Αλέξανδρος Αρδαβάνης MD, PhD

Newsletter

footer

Όροι Χρήσης

Κλινικές μελέτες ΕΟΠΕ

copyrights HTML