Ένας στους τρεις Έλληνες πολίτες ενδέχεται να εκδηλώσει καρκίνο σε κάποια στιγμή της ζωής του ενώ συνολικά, στη χώρα μας, καταγράφονται περισσότερες από 30.000 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο, με συνέπεια ο καρκίνος να παραμένει εμφανής πρόκληση για τη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με νεότερα δεδομένα, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, ο αριθμός των ασθενών με καρκίνο θα συνεχίσει να αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό, με επακόλουθο την αύξηση της ζήτησης για ογκολογικές υπηρεσίες σε πρωτόγνωρα επίπεδα και, επιπλέον, τα κακοήθη νεοπλασματικά νοσήματα θα παραμείνουν κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των ενηλίκων στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά την πρόληψη η αλήθεια είναι ότι ο καρκίνος μπορεί, σε μεγάλο βαθμό, ν’ αποφευχθεί. Συγκεκριμένα, περίπου 40% όλων των καρκίνων μπορούν να προληφθούν, πράγμα που σημαίνει ότι η πρόληψη του καρκίνου θα πρέπει να αποτελεί ουσιαστικό συστατικό όλων των ολοκληρωμένων σχεδίων ελέγχου των νεοπλασματικών νοσημάτων. Σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο – όπως η χρήση καπνού, η ανθυγιεινή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης και η παχυσαρκία – αποτελούν κίνδυνο και για άλλες χρόνιες ασθένειες. Επιπλέον, κάποιοι τύποι καρκίνου μπορούν να ανιχνευθούν έγκαιρα, να θεραπευθούν και να ιαθούν. Είναι γνωστό ότι σε αντίθεση με τις, συχνά, ακριβές θεραπείες του καρκίνου, πολλά από τα μέτρα πρόληψης είναι οικονομικώς αποδοτικά και ανέξοδα να εφαρμοστούν.
Η δημοσιονομική κρίση και η επιδείνωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών οδηγεί σε “στροφή” στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Μια πλειάδα προβλημάτων, όπως οικονομικά και γεωγραφικά εμπόδια στη θεραπεία, μαζί με τις πραγματικά σοβαρές ελλείψεις ειδικευμένων ογκολόγων στα δημόσια νοσοκομεία, έχουν ως συνέπεια τον ανεπαρκή διαγνωστικό-θεραπευτικό έλεγχο και την ελλιπή μακροπρόθεσμη παρακολούθηση μετά τη θεραπεία, με αποτέλεσμα την αύξηση της νοσηρότητας-θνησιμότητας των ασθενών με νεοπλασματικά νοσήματα, μαζί με την παράλληλη αύξηση του κόστους που σχετίζεται με τον καρκίνο.
Όσον αφορά στη στελέχωση των ογκολογικών τμημάτων της χώρας μας, οι δομές και το προσωπικό των ογκολογικών υπηρεσιών αντανακλούν τις ανάγκες της προηγούμενης εικοσαετίας και η προσφορά δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση των ογκολογικών ασθενών, με αποτέλεσμα, η αντιμετώπιση τους να διεκπεραιώνεται από εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, δεδομένης της επιβεβαιωμένης ανεπαρκούς στελέχωσης των ογκολογικών τμημάτων της χώρας. Ο επιβεβλημένος εκσυγχρονισμός της δομής των αντικαρκινικών δομών στη χώρα μας πρέπει να ολοκληρώσει την ανάπτυξη δικτύου παροχής ογκολογικών υπηρεσιών με σύγχρονες-αποδοτικές υπηρεσίες (κλινικές και χειρουργεία ημέρας, κλινικά ογκολογικά κέντρα αναφοράς, ξενώνες φροντίδας ασθενών τελικού σταδίου και κατ’ οίκον φροντίδας), φροντίζοντας όμως παράλληλα την ενδυνάμωση του έμψυχου δυναμικού, με το βλέμμα στην επόμενη δεκαετία. Είναι προφανές οτι κρίνεται περισσότερο από αναγκαία η δημιουργία νέων θέσεων ειδικευμένων ογκολόγων, με σκοπό την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους της Επικράτειας, ώστε να αποφεύγεται η υποχρεωτική μετακίνηση των ασθενών και ο επακόλουθος συνωστισμός τους στα Νοσοκομεία του κέντρου.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, απαιτείται αναδιάταξη του ογκολογικού χάρτη της χώρας, ώστε να προσαρμοσθεί στα δεδομένα της ογκολογίας του 21ου αιώνα, καθώς και αναδιαμόρφωση των οργανισμών των ογκολογικών νοσοκομείων και μεγάλων ογκολογικών κέντρων, ώστε να λειτουργούν με τη σύγχρονη πολυεπιστημονική διαδικασία αντιμετώπισης των ασθενών. Η λίστα και οι χρόνοι αναμονής για χημειοθεραπεία θα μειωθούν θεαματικά με την εφαρμογή ολοήμερης λειτουργίας στις υπό σύσταση, αλλά και τις ήδη λειτουργούσες, Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας.
Συνοψίζοντας, η ΕΟΠΕ θεωρεί ότι απαιτούνται:
- Νέες Ογκολογικές θέσεις στην περιφέρεια.
- Ενίσχυση των υποστελεχωμένων Ογκολογικών Τμημάτων.
- Εφαρμογή της Νομοθεσίας για τη λειτουργία των Ογκολογικών Συμβουλίων.
- Υιοθέτηση Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων και Ελληνικών Θέσεων Ομοφωνίας από φαρμακεία Νοσοκομείων και ΕΟΠΥΥ για τη διαχείριση των ογκολογικών ασθενών.
- Προμήθεια και διαθεσιμότητα αντινεοπλασματικών φαρμάκων που παρουσιάζουν ελλείψεις.
- Συνταγογράφηση αντινεοπλασματικών θεραπειών αποκλειστικά από ειδικούς Ογκολόγους Παθολόγους.
Δυστυχώς, για την υλοποίηση των ανωτέρω δεν υπάρχει σχέδιο, ούτε απόφαση αντιμετώπισης του καρκίνου σε Εθνικό επίπεδο, ενώ είναι προφανές ότι οι Ογκολόγοι της χώρας μας προσφέρονται και πρέπει να λάβουν μέρος στην ανάπτυξη προγραμμάτων αντιμετώπισης του καρκίνου, μαζί με αλλους, σχετικούς με το θέμα, επιστημονικούς φορείς, παρέχοντας τις απαραίτητες γνώσεις για να εξασφαλιστεί ότι τα εν λόγω προγράμματα θα έχουν επικοδομητικά θετική έκβαση με διάρκεια και ομοιόμορφη κάλυψη της Ελληνικής επικράτειας.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην κα Ροέλα Κωνσταντινίδη, στο: 210 6457971 & 6936969092 καθώς και στο email: roela@hesmo.gr, που θα είναι σε θέση, εάν χρειαστεί, να δώσει περαιτέρω πληροφορίες ή διευκρινίσεις για τα πιο πάνω θέματα.