Το HiPPO effect, η κοινή γνώμη, η κοινή λογική, το κοινό καλό και η συγγνώμη.
Quo vadis; Θέλει ερώτημα; Σε αναζήτηση του καλού κ’ ἀγαθού, ἐν μέσῳ κατευθυντηρίων γραμμών, προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης, οικολογικής καταστροφής, εξαντλητικής εργασίας, ξενιτιάς, απομόνωσης, μοναξιάς. Εστιάζω πιο πολύ σε αυτό το τελευταίο, καθώς κατά την Μάρω Βαμβουνάκη, μοναξιά είναι η αξόδευτη αγάπη.
Η γνησιότητα της αναζήτησης δοκιμάζεται, ελέγχεται πάνω σε Λυδία λίθο. Μια ανίχνευση συνεχής σε όλη την πορεία: στην οδό, την αλήθεια, στη ζωή. Πάμε με τους ορισμούς: HiΡPO is an acronym and stands for Highest Paid Person’s Opinion. The effect states that the opinion of the highest paid person is given more consideration in a decision, because it has a higher value per se. The value of the opinion is thus linked to the salary of the person expressing said opinion. Simply, we tend to overlook the content of an issue to please the most senior person in the room. And it causes real harm. Προσοχή όμως. Aν συμπληρώσουμε την φάρμα με άλλα επικίνδυνα ακρωνυμικά ζώα της ζούγκλας όπως: ZEBRA, WOLF, RΗΙΝΟ χαθήκαμε. Kαι μόνο του το ΗiΡΡΟ effect είναι αρκετό να ακυρώσει μια απόφαση. Αναλογιστείτε τι συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες. Ευτυχώς μας σώζει ότι ιδανικά, στο tumor board τoν έσχατο λόγο τολμά να έχει ο θεράπων. Συνεχίζουμε τους ορισμούς/αφορισμούς. Κοινή γνώμη: Μια πόρνη κοινή, χωρίς γνώμη. Από τον Μ. Χατζιδάκι.
Με κόπυ πάστε με την λέξη λογική, πάνω στη την λέξη γνώμη, έχουμε μια από τα ίδια. Πόρνη κοινή και η κοινή λογική; Δεν ξέρουμε βέβαια τι θα έλεγε για αυτό ο Χατζηδάκις. Για το κοινό καλό, επιλέγουμε για ορισμό από το βιβίο του Noam Chomsky, the Common Good (1): I have so far been keeping to certain cognitive aspects of human nature, and thinking of people as individuals. But of course humans are social beings, and the kind of creatures we become depends crucially on the social, cultural, and institutional circumstances of our lives. We are therefore led to inquire into the social arrangements that are conducive to the rights and welfare of people, to fulfilling their just aspirations— in brief, the common good. Συμπληρώνουμε : Ένα αγαθό κοινό, σε συμμαχία με το καλό. Δικό μου.
Και μια παρεμβολή. Με το κακό, που κακό καιρό ν΄ έχει, τι γίνεται; Το κακό μερικές φορές μας βγαίνει σε καλό. Δέστε πως: όταν πέφτουν πάνω σου η βλακεία, το μίσος, τα λασπόνερα, τα λασπόλουτρα, έσο έτοιμος σε εγρήγορση. Αρκεί να έχεις την δύναμη να τα ξεπεράσεις δημιουργικά. Τα καλά λόγια, τα βραβεία κάποτε έχουν παρενέργειες (2). Αυτά γράφτηκαν στις 20 Αυγούστου, πριν τον Daniel-ως πικρό σχόλιο- στην αλληλογραφία μου με τον Γιάννη Ιωαννίδη. Οι πραγματικές λάσπες ήλθαν μετά. Μην τσιμπάτε. Τα μάτια ανοικτά. Το τάχα μου καλό με την λεοντή της πολιτικής ορθότητας κυκλοφορεί γύρο μας μεταμφιεσμένο πολλές φορές με επαίνους, μιας τάχα μου αποδοχής και μας αγγίζει. Η βίωση του κακού δεν εμποδίζει την αναζήτηση του καλού.
Και η συγγνώμη που κολλάει; Δεν μπορεί πάντα να έχουμε δίκιο, δεν μπορεί να λένε ΟΛΟΙ καλά λόγια για μας. Υπάρχει κίνδυνος να είμαστε λαμόγια ελισσόμενα, με κορμί φιδίσιο. Καλλίτερα παρέα με τους φίλους μας τα αλάνια και φιξ που κάνει καλό και σε όσους αρέσουμε. Για τους άλλους δεν….. Παίζουμε με ανοικτά χαρτιά. Όλα αυτά κοινό καλό, λογική και γνώμη κτλ θυμίζουν σε εμάς τους missionarious, μια κοινή αποστολή. Ένα μήνυμα, μια επιστολή με full ειλικρίνεια, με αψαλίδιστη συγγνώμη – ποτέ με ολίγη – σε σωστούς αποδέκτες, αλλιώς επανερχόμαστε στους Χατζηδάκειους αφορισμούς περί πόρνης κοινής χωρίς αποστολή. Τολμούμε ή σιωπούμε σε κάτι που μας ξεπερνάει. Mission impossible. Το ξεκαθαρίζουμε λοιπόν ότι προπαγανδίζουμε υπέρ μιας καθημερινής πρακτικής της ογκολογίας, της συμπαράστασης και των αποφάσεων ως και των αποφάσεων ως Evidence and Narrative based, patient’s values added, common good censored, public and economic scrutinized.
1. Νoam Tsomsky: Το κοινό καλό. Εκδόσεις Scripta, 2000. 2. Nepomuceno A, Bayer H, Ioannidis JPA. Impact of major awards on the subsequent work of their recipients. R Soc Open Sci. 2023 Aug 9;10(8):230549. doi: 10.1098/rsos.230549. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsos.230549
