Η μετοίκηση στο εξωτερικό με στόχο τη διεύρυνση των επαγγελματικών οριζόντων και την αναζήτηση νέων εργασιακών και ερευνητικών ευκαιριών συνιστά αδιαμφισβήτητα μια μοναδική εμπειρία.
Αποφάσισα να αναζητήσω μία θέση εργασίας σε ένα ογκολογικό κέντρο του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την ολοκλήρωση της διετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης μου στην παθολογία, στο πλαίσιο απόκτησης της ειδικότητας της παθολογικής ογκολογίας, προκειμένου να εκτεθώ στα κλινικά και ερευνητικά ερεθίσματα ενός διαφορετικού συστήματος υγείας. Διεκδίκησα τη θέση κλινικού και ερευνητικού υποτρόφου παθολογικής ογκολογίας με εξειδίκευση στους καρκίνους του γαστρεντερικού και στους νευροενδοκρινείς όγκους στο The Christie NHS Foundation Trust, στην οποία και προσελήφθην.
Το Christie συνιστά ένα από τα κορυφαία κέντρα παγκοσμίως και το μεγαλύτερο ενιαίο ογκολογικό κέντρο στην Ευρώπη. Εδράζεται στο Μάντσεστερ, διαχειρίζεται ετησίως πάνω από 60000 ασθενείς, και εξυπηρετεί έναν πληθυσμό 3.2 εκατομμυρίων της ευρύτερης περιοχής του Greater Manchester & Cheshire, ενώ παράλληλα ως εξειδικευμένο κέντρο προσελκύει ασθενείς και από άλλες περιοχές της χώρας. Πρωτοστατεί διεθνώς στην έρευνα του καρκίνου με μία από τις μεγαλύτερες μονάδες κλινικών μελετών στην Ευρώπη, τρέχοντας περίπου 300 κλινικές μελέτες ετησίως. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, το Manchester Cancer Research Centre (MCRC) και το Cancer Research UK (CRUK), το οποίο αποτελεί τον μεγαλύτερο παγκοσμίως ανεξάρτητο οργανισμό έρευνας του καρκίνου, επιτυγχάνοντας την επίσημη κατάταξη της έρευνας, που πραγματοποιείται στο Μάντσεστερ, ως την καλύτερη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει διεθνή φήμη στη διαχείριση νευροεκδοκρινών όγκων, και έχει αναγνωρισθεί ως κέντρο αριστείας από την ευρωπαϊκή εταιρεία νευροενδοκρινών όγκων (ENETS) ήδη από το 2011. Αναπόφευκτα προσελκύει μεγάλο αριθμό επιφανών επιστημόνων, που διευρύνουν και ισχυροποιούν το κλινικό και ερευνητικό έργο, που διενεργείται σε αυτό.
Το κλινικό κομμάτι της εργασίας μου περιλαμβάνει τη συμμετοχή μου στο σύνολο των κλινικών δραστηριοτήτων του τμήματός μου. Σε κλινικές νέων ασθενών, ασθενών υπό θεραπεία ή υπό παρακολούθηση (follow-up), κλινικές κλινικών μελετών καθώς επίσης και στην κάλυψη του τμήματος των επειγόντων και στην περίθαλψη των νοσηλευόμενων κατά τη διάρκεια εφημεριών. Η συμμετοχή μου σε διεθνείς παρεμβατικές και μη κλινικές μελέτες διαφόρων φάσεων (φάσεις 1 έως 3) μου παρέχει τη δυνατότητα να αποκτήσω εμπειρία και γνώσεις στη συγγραφή ερευνητικών πρωτοκόλλων και στην ορθή διεξαγωγή κλινικών μελετών. Επιπλέον, μέσω αυτών εκτίθεμαι σε πειραματικά φάρμακα στις πρώτες τους κλινικές δοκιμές σε ευρύτερο αριθμό ασθενών, εξοικειώνομαι με τη χορήγηση τους και τη διαχείριση της τοξικότητας τους. Οι κατάλληλες υποδομές και η υποστήριξη από το προσωπικό, που πλαισιώνει το κλινικό ιατρικό έργο (advanced clinical practitioners, specialist nurses, λοιποί νοσηλευτές, γραμματείς και διοικητικό προσωπικό) διευκολύνουν αρκετά το ρόλο μας επιτρέποντάς μας να αφιερώνουμε τον απαιτούμενο χρόνο στη φροντίδα των ασθενών μας. Το Christie ως κέντρο αριστείας συγκεντρώνει μεγάλη πληθώρα ασθενών με σπάνιους πρωτοπαθείς όγκους, γεγονός που επιτρέπει την συστηματική έκθεση σε αυτούς με απότοκο την απόκτηση εμπειρίας στη διαχείρισή τους.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στα ογκολογικά συμβούλια, στα οποία συμμετέχω εβδομαδιαίως, που πλαισιώνονται από ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων (παθολογοανατόμους, ακτινολόγους, χειρουργούς, παθολόγους ογκολόγους, ακτινοθεραπευτές, πυρηνικούς ιατρούς, επεμβατικούς ακτινολόγους, γαστρεντερολόγους κλπ) εξειδικευμένους στο αντικείμενο του εκάστοτε ογκολογικού συμβουλίου. Κατά τη διάρκεια αυτών επανεκτιμώνται τα παθολογοανατομικά υλικά, οι ακτινολογικές εικόνες ζωντανά από όλα τα συμμετέχοντα μέλη με την υποστήριξη εξειδικευμένων ακτινολόγων, με αποτέλεσμα να εξετάζονται ενδελεχώς από τις αναμειγμένες ειδικότητες τα περιστατικά, που έχουν παραπεμφθεί προς συζήτηση, και εν τέλει να προτείνεται το ενδεδειγμένο πλάνο διαχείρισης.
Η ενημέρωση των ασθενών στο Ηνωμένο Βασίλειο και η οργάνωσή τους μέσω της σύστασης ομάδων για κάθε τύπο καρκίνου είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές. Οι ομιλίες μου πάνω σε θέματα, που απασχολούν το ευρύ κοινό (κυρίως πάσχοντες και οικογένειές τους) και η συμμετοχή σε δράσεις αυτών των ομάδων, μου επιτρέπουν να έρχομαι πιο κοντά στους ασθενείς και να αφουγκράζομαι τις ανησυχίες και τις ανάγκες τους.
Εξαιτίας του διττού ρόλου μου ως κλινικός και ερευνητικός υπότροφος διαθέτω προστατευόμενο χρόνο για κλινική έρευνα. Ασχολούμαι με τη συγγραφή ερευνητικών πρωτοκόλλων και άρθρων, εκπροσωπώ το κέντρο και ιδίως την ομάδα μου σε διεθνή συνέδρια, διενεργώ κλινικά audits και συμβάλλω στο εκπαιδευτικό έργο των ειδικευόμενων της Βόρειας Αγγλίας μέσω των διαλέξεων, που πραγματοποιώ σε αυτούς, οι οποίες αφορούν κατά κανόνα στο αντικείμενο της εξειδίκευσής μου. Η παρακολούθηση των εβδομαδιαίων μαθημάτων για τους υποτρόφους (fellows), επιμορφωτικών σεμιναρίων, ημερίδων και η συμμετοχή σε εγχώρια και διεθνή συνέδρια ενθαρρύνεται έντονα από τους επιμελητές, τους ερευνητικά και κλινικά υπεύθυνούς μου, και υποστηρίζεται από το κέντρο, οικονομικά και με την παροχή εκπαιδευτικών αδειών. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η εκπαίδευσή μου, και μου επιτρέπεται να μένω διαρκώς ενημερωμένη, να εξελίσσομαι επιστημονικά και να προάγω διεθνείς συνεργασίες του τμήματός μου.
Η εργασία σε ένα τέτοιο κέντρο του εξωτερικού προσφέρει αδιαμφισβήτητα πολλά ερεθίσματα για μάθηση, έρευνα, επαγγελματική και επιστημονική εξέλιξη. Ωστόσο, συνοδεύεται και από αρκετές προκλήσεις. Πέρα από το φραγμό της διαφορετικής μητρικής γλώσσας, η ένταξη σε ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα υγείας και η εξοικείωση με αυτό αποτελεί τροχοπέδη στην εκτέλεση του κλινικού έργου ενός νέου ιατρού, ιδίως τον πρώτο καιρό της εργασίας του. Επιπρόσθετα, ο κίνδυνος για εργασία πολύ πέραν του ωραρίου ελλοχεύει πάντα, και είναι μια πραγματικότητα για την πλειονότητα των ιατρών, δεδομένου του μεγάλου όγκου ασθενών και του γεγονότος ότι όλοι οι εργαζόμενοι διαθέτουν προσωπικό επαγγελματικό email και φορητό υπολογιστή, μέσω του οποίου έχουν πρόσβαση στο σύστημα του νοσοκομείου από οπουδήποτε.
Συνολικά, η εμπειρία αυτή είναι εξαιρετική και θα τη συνιστούσα σε κάθε νέο συνάδελφο. Θεωρώ πως η έκθεση σε ένα διαφορετικό σύστημα υγείας, στη διαφορετική προσέγγιση της ογκολογίας αλλά και στη διαφορετική νοοτροπία ασθενών έχουν αναπόφευκτα συνδράμει στο να αισθανθώ πιο ολοκληρωμένη γιατρός. Και φυσικά το αίσθημα ικανοποίησης, η πληρότητα και η αυτοπεποίθηση, που συνοδεύει ένα τέτοιο επαγγελματικό βήμα είναι ασύγκριτα!
Έλενα Βράνα, MD, MSc Clinical Research fellow in Medical Oncology The Christie NHS Foundation Trust
