Στη σημερινή εποχή, δρέπουμε ,στην καθ’ ημέρα κλινική ογκολογική πράξη, τους καρπούς όλων αυτών θεραπευτικών προσεγγίσεων και των εγκριτικών μελετών που προκάλεσαν μια πραγματική επανάσταση στην ογκολογία τα τελευταία 10-15 χρόνια. Η ενσωμάτωση μιας πιο στοχευμένης προσέγγισης του θεραπευτικού αλγορίθμου με τη χρήση της ανοσοθεραπείας (ως μονοθεραπεία, ως διπλέτα 2 ανοσοθεραπευτικών φαρμάκων, σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία ή σε συνδυασμό με στοχευμένα μόρια) προς την εκπαίδευση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού. Η στόχευση αυτή δεν είναι ελεύθερη ανεπιθύμητων ενεργειών αλλά υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες από τις ογκολογικές εταιρίες όσον αφορά τη διαχείρισή τους.
Ταυτόχρονα, το χρονικό αυτό διάστημα των τελευταίων 10-15 ετών ,η διεπιστημονική προσέγγιση του ογκολογικού ασθενούς τείνει να είναι η καθεστηκυία κατάσταση στη συντριπτική πλειονότητα των μεγάλων νοσοκομείων της Ελλάδας.Στα πλαίσια αυτά, οι διάφορες ειδικότητες ,που χρειάζονται σε ένα συγκεκριμένο ογκολογικό περιστατικό, καλούνται να συναποφασίσουν τη διαδοχή της ενεργού συμμετοχής τους για το βέλτιστο κλινικό αποτέλεσμα.
Στα πλαίσια αυτά, στο πρόσφατο συνέδριο καρδιογκολογίας ESC CardioOncology 2025,ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η ομιλία του Dr. F.Cribari με θέμα
«Pathological spectrum of immune checkpoint myocarditis: The fast track ICI cohort study» .Στη μελέτη αυτή, έλαβαν μέρος 175 ασθενείς που είχαν λάβει ανοσοθεραπεία και υπήρχε η υποψία μυοκαρδίτιδας ως ανεπιθύμητη ενέργεια από τη λήψη ανοσοθεραπείας. Από τους 175 ασθενείς, σε 48 κρίθηκε αναγκαία η διενέργεια βιοψίας του ενδοκαρδίου. Από αυτές τις 48 βιοψίες,4 εμφάνισαν φυσιολογικά ευρήματα, σε 1 ανεδείχθη καρδιακή μετάσταση, σε 39 περιπτώσεις τα ευρήματα ήταν οριακά (όχι νέκρωση αλλά φλεγμονή) ,σύμφωνα με τα κριτήρια Dallas, για ενδοκαρδίτιδα ενώ σε 4 περιπτώσεις ανεδείχθη μυοκαρδίτιδα ,σύμφωνα με τα κριτήρια Dallas. Στα συμπεράσματα της μελέτης, ήταν το γεγονός ότι η ύπαρξη θυμώματος, πρωτοπαθής εντόπιση εκτός πνεύμονα ή μαστού, η μεταστατική νόσος, η μονοθεραπεία με ανοσοθεραπεία, η ανάγκη για εισαγωγή στο νοσοκομείο και τα υψηλότερα επίπεδα CPK,συσχετίζονται με την ύπαρξη αποδεδειγμένης μυοκαρδίτιδας έναντι της οριακής μυοκαρδίτιδας (definitive vs borderline myocarditis).
Εντέλλει, αυτό που καταδεικνύει η ανωτέρω αναφερθείσα μελέτη είναι η ανάγκη για μια πιο ειδική κατηγοριοποίηση των κριτηρίων Dallas όσον αφορά την επαγόμενη από την ανοσοθεραπεία μυοκαρδίτιδα.Το αποτέλεσμα θα είναι «οι οριακές περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας να μην χάνουν τη διαγνωστική, προγνωστική ή την κλινική συνάφειά τους», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο συμπέρασμα της ομιλίας. Μακροπρόθεσμα, η θέσπιση των κριτηρίων αυτών θα μπορούσε να βοηθήσει τον παθολόγο-ογκολόγο ,σε διάφορες φάσεις της ογκολογικής παρέμβασης, να διαχειριστεί τη μείζονα αυτή ανεπιθύμητη ενέργεια που είναι η μυοκαρδίτιδα.
