‘Έζησα, και απόσωσα της τύχης μου το δρόμο”
Από την Αινειάδα του Βιργιλίου
Έχει κυριεύσει τη ζωή μας η απελπισία Βαγγέλη, με αποτέλεσμα παθητικότητα και μιζέρια. Από το έρημο τοπίο και τη χειμαζόμενη ύπαρξη πως θα μπορέσουμε να βγούμε?
Είναι αλήθεια ότι τόσο περισσότερο σύρεται ο άνθρωπος όσο μεγαλύτερη είναι η ανοησία και η άγνοια της προσωπικής του μοίρας, το να θλίβεται για κάποια έλλειψη ή για άλλο τυχόν δυσάρεστο συμβάν, και ανάλογα να εκπλήσσεται ή να δυσφορεί για τις δυστυχίες που βρίσκουν τόσο τους καλούς, όσο και τους κακούς – και εννοώ εδώ την αρρώστια και το θάνατο και τις αναπηρίες και όλες τις άλλες απροσδόκητες συμφορές που εισβάλλουν στην ανθρώπινη ζωή. Αν μπορούσαν οι άνθρωποι, εκεί που νοιώθουν ένα βάρος να τους πλακώνει την ψυχή και να τους εξουθενώνει, να συλλάβουν τα αίτια του και να μάθουν από που προέρχεται τούτος ο όγκος του κακού, που τους έχει κάτσει στο στήθος, τότε δεν θα έκαναν τη ζωή που τόσο συχνά τους βλέπουμε να κάνουν, να προσπαθούν να ξεφύγουν από τον εαυτό τους, κάτι που ξέρουμε ότι δεν θα κατορθώσουν ποτέ να δραπετεύσουν, αλλά μένουν δεμένοι μαζί του και τον μισούν για αυτό.
Πρώτη πράξη του πνευματικού ανθρώπου είναι να υπερβεί τα όρια της καθημερινότητας του. Τότε καταλαβαίνεις ότι δεν έχεις να κάνεις τίποτε, παρά να κρατάς αναμμένο το κερί στον Ναό που τάχθηκες να εφημερεύεις. Όλα εκείνα που αυτή η ουσία του σύμπαντος μας αναγκάζει να υποφέρουμε, πρέπει να τα δεχόμαστε με μεγάλο κουράγιο. Αυτή είναι η ιερή υποχρέωση που μας δεσμεύει, να υποχωρούμε δηλαδή στην ανθρώπινη μοίρα και να μη μας ταράζουν πράγματα που δεν έχουμε τη δύναμη να αποφύγουμε. Άρα χρειαζόμαστε τη φρόνηση να μας απαλλάξει από τους φόβους και τη θλίψη μας και να μετατρέψει την διορατικότητα σε προνοητικότητα.
Οδηγός μου είναι η ενόραση της προσμονής!
Πως αντέχεις Βαγγέλη τη διγλωσσία?
Είναι συνηθισμένο η αρετή κάποιου να αποτελεί μομφή για τα ελαττώματα όλων μας. Αλλιώς μιλούμε και αλλιώς ζούμε. Κι αυτό επαναλαμβάνεται διαχρονικά, η ίδια κατηγορία, εκτοξεύτηκε και κατά του Πλάτωνα, εκτοξεύτηκε και κατά του Επίκουρου, εκτοξεύτηκε και κατά του Ζήνωνα, του Αριστείδη, από κακόβουλους ανθρώπους και άσπονδους εχθρούς όλων των εκλεκτών. Γιατί όλοι αυτοί μίλησαν όχι για το πώς ζούσαν οι ίδιοι, αλλά για το πώς θα όφειλαν να ζουν. Μιλώ για την αρετή, δε μιλώ για τον εαυτό μου, και η επίθεσή μου στρέφεται εναντίον κάθε οκνηρίας, κυρίως αυτής που προέρχεται από μένα. Όταν μπορέσω, θα ζήσω όπως πρέπει. Και αυτή η μοχθηρία, που είναι βουτηγμένη σε πολύ δηλητήριο, δε θα με αποτρέψει από τη επιδίωξη του άριστου, ούτε και εκείνο το δηλητήριο, με το οποίο ποτίζετε τους άλλους και εξοντώνετε τον εαυτό σας, θα με εμποδίζει να εξακολουθώ να εκθειάζω όχι τη ζωή που ζω, αλλά αυτή που ξέρω ότι θα έπρεπε να ζω, να εξακολουθώ να λατρεύω την αρετή και να την ακολουθώ, αν και βρίσκομαι πολύ πίσω και προχωρώ με πολύ αργό ρυθμό. Θα πρέπει τάχα να περιμένω ότι η μοχθηρία θα αφήσει αλώβητο κάποιον, όταν δε σεβάστηκε την ιερή μορφή του Γκάντι? Βλέπεις όμως ότι και εκείνος ακόμη δε διακήρυσσε ότι κατέχει την αρετή, αλλά μόνο την πενία.
Ποιος νομίζεις ότι θα ήταν ο οδηγός της ευτυχίας?
Να είσαι χρήστης και όχι δούλος των δώρων της τύχης. Να απολαμβάνεις με χαρά την κάθε μέρα, όταν σταθείς πάνω από την απόλαυση θα σταθείς και πάνω από τον πόνο. Όποιος στοχεύει στα υψηλά και έχει μέσα στη καρδιά του μεγαλύτερες συλλήψεις από εκείνες που θα μπορούσαν να επιτύχουν ακόμη και άνθρωποι προικισμένοι και με γιγαντιαίες δυνάμεις. Αυτός είναι ο άντρας που θέτει μπροστά ιδανικά σαν κι αυτά: «Θα αντιμετωπίζω θάνατο ή κωμωδία με τον ίδιο τρόπο. Θα υπομένω προσωπικά όλους τους μόχθους, όσο μεγάλοι κι αν είναι αυτοί, χαλυβδώνοντας το σώμα με τη δύναμη του πνεύματος. Θα περιφρονώ τα υλικά αγαθά, είτε τα έχω είτε όχι, και δε θα μου στοιχίσει αν τα έχει κάποιος άλλος, ούτε και θα πάρουν τα μυαλά μου αέρα αν τα αγαθά αυτά αστράφτουν γύρω μου. Θα ζω πάντα με τη συνείδηση ότι γεννήθηκα για τους άλλους, και για αυτό το λόγο θα είμαι ευγνώμων στη φύση.»
Όσο όμως μετέχεις στη χαρά ή στον πόνο δεν παύεις να συλλογίζεσαι πως στο τέλος σημασία έχει να στέκεσαι στη σκοπιά σου, με το κερί αναμμένο στο χέρι σου, σαν φαροφύλακας των διαστημάτων μήπως δεν δουν τα αστέρια το δρόμο τους και χαθούν στο σκότος.
*ψιμύθια από συζητήσεις εκ καρδίας…
