Μια 73χρονη γυναίκα με ιστορικό καρκίνο του μαστού προσήλθε στο Ογκολογικό τμήμα του Νοσοκομείου για εκτίμηση ονυχοδυστροφίας-ονυχόλυσης σε αμφότερα τα άνω άκρα. Η γυναίκα είχε διαγνωσθεί με πρώϊμο καρκίνο μαστού τον Αύγουστο του 2009 και είχε υποβληθεί σε τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή αριστερά και σύστοιχο λεμφαδενικό καθαρισμό, ενώ ακολούθως είχε λάβει επικουρική χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και ορμονοθεραπεία. Ένα έτος μετά την αρχική διάγνωση η ασθενής υποτροπίασε με δευτεροπαθείς πνευμονικές και ηπατικές εντοπίσεις και έλαβε πολλαπλές γραμμές χημειοθεραπείας εναλασσόμενης με ορμονοθεραπεία λόγω επανειλημμένης προοόδου νόσου. Η χορήγηση χημειοθεραπείας με Δοσεταξέλη συνοδεύτηκε από η σταδιακή εμφάνιση ατροφίας στην κοίτη των ονύχων, ονυχοδυστροφία και αρχόμενη αποκόλληση από την κοίτη τον ονυχοφόρων φαλάγγων σε ορισμένα δάκτυλα (Εικόνα 1).
Αντίστοιχη εικόνα εμφάνιζαν τα κάτω άκρα, αν και πιο περιορισμένης έκτασης. Η καλλιέργεια επιχρίσματος από την κοίτη των ονύχων απέβη αρνητική για μυκητιασική λοίμωξη.
Η σχετιζόμενη με τη Δοσεταξέλη ονυχοδυστροφία-ονυχόλυση είναι πλέον αναγνωρισμένη αν και τα ακριβή της αίτια παραμένουν αδιευκρίνιστα. Συνήθως εμφανίζει δοσοεξαρτώμενη σχέση με την αθροιστική δόση της Δοσεταξέλης και αρχίζει να εμφανίζεται μετά τον 2ο-3ο κύκλο θεραπείας, ενώ υποχωρεί με την διακοπή της θεραπείας. Χρήζει διαφορικής διάγνωσης από τις μυκητιασικές λοιμώξεις των ονύχων που μπορεί να εμφανιστούν επιγενώς. Ανάλογα με τον βαθμό της τοξικότητας, απαιτείται συνήθως μείωση της δόσης της Δοσεταξέλης και σπάνια η πλήρης διακοπή της. Η αντιμετώπισή της περιλαμβάνει αποφυγή του ερεθισμού των δακτύλων με αποφυγή των ακραίων θερμοκρασιών, της επαφής με ερεθιστικές χημικές ουσίες (απορρυπαντικά κλπ) και των χειρωνακτικών εργασιών που προκαλούν μηχανική καταπόνηση των ονύχων. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να επιπλακεί από μυκητιασικές λοιμώξεις των ονύχων, οπότε απαιτείται παράλληλα και η εφαρμογή τοπικής –και σπανιότερα συστηματικής- αντιμυκητιασικής αγωγής.
Γιάννης Μούντζιος
Κεντεποζίδης Νικόλαος
Ογκολογική Κλινική
251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας
